1.المائدة : ۴۸ .

2.در توضيح واژه «مهيمن» در اصل آيه بايد گفت كه همينه چيزى بر چيز ديگر ، به معناى آن است كه شى‏ء مُهَيمن ، در نگهدارى و مراقبت و انواع تصرّف ، بر شى‏ء ديگر ، تسلّط دارد . پس قرآنى كه خداوند بلندمرتبه ، آن را بيانگر هر چيزى دانسته است ، نسبت به ساير كتب آسمانى ، همين ويژگى (هيمنه) را داراست ؛ يعنى اصول ثابت و غير متغيّر آنها را حفظ كرده و فروعى را كه شايسته تغيير و تبديل بوده‏اند، نَسخ نموده است ، تا مناسب وضعيت انسان در پيمودن راه پيشرفت و تكامل وى در گذر زمان باشد . از اين رو ، خداوند فرمود : (قطعاً اين قرآن ، به آيينى كه البتّه پايدارتر است ، راه مى‏نمايد) و فرمود : (هر حكمى را نسخ كنيم ، يا آن را به [دست ]فراموشى بسپاريم ، بهتر از آن يا مانندش را مى‏آوريم) و نيز فرمود : (همانها كه از اين فرستاده ، پيامبر درس نخوانده - كه [نام‏] او را نزد خود ، در تورات و انجيل ، نوشته مى‏يابند - پيروى مى‏كنند . [پيامبرى است كه‏] آنان را به كار پسنديده فرمان مى‏دهد و از كار ناپسند ، باز مى‏دارد و براى آنان ، چيزهاى پاكيزه را حلال مى‏كند و چيزهاى ناپاك را برايشان حرام مى‏گردانَد و از [دوش‏] آنان ، قيد و بندهايى را كه بر ايشان بوده است ، بر مى‏دارد . پس كسانى كه به او ايمان آوردند و بزرگش داشتند و يارى‏اش كردند و از نورى كه با او نازل شده است ، پيروى كردند، آنان ، همان رستگاران اند) . بنا بر اين، جمله «و مهميناً عليه» در متن آيه ، متمِّم توضيحى جمله (تصديق كننده كتاب‏هاى پيشين است) است ؛ زيرا اگر اين جمله وجود نداشت ، ممكن بود اين توهّم پيش آيد كه تصديق تورات و انجيل توسّط قرآن ، به معناى تصديق قوانين و احكام موجود در اين دو كتاب است و بى هيچ تغيير و تبديلى، آنها را باقى مى‏گذارد و به آنها دست نمى‏زند ؛ امّا توصيف قرآن به هيمنه داشتن، روشن مى‏سازد كه تصديق آن نسبت به اين قوانين و احكام ، به اين معناست كه تأييد مى‏كند كه آنها از جانب خدا بوده‏اند و خدا ، حق دارد كه هر گونه بخواهد ، در آنها دخل و تصرّف كند، چه به طريق نسخ كردن يا تكميل نمودن آنها ، چنان كه در اين آيه شريف ، به آن اشاره مى‏فرمايد: (و اگر خدا مى‏خواست ، شما را يك امّت قرار مى‏داد ؛ امّا [قرار نداد] تا شما را در آنچه به شما داده است، بيازمايد). پس جمله (تصديق كننده كتاب‏هاى پيشين است) ، معنايش تقرير و تأييد معارف و احكام كتاب‏هاى آسمانى پيشين ، به نحو مناسب با حال اين امّت است. بنا بر اين، راه يافتن نسخ و تكميل و افزايش به آنها ، منافاتى با اين جمله ندارد، چنان كه مسيح عليه السلام يا انجيل او نيز [آسمانى بودن‏] تورات را تأييد و تصديق مى‏كرد . با اين حال ، وى پاره‏اى از آنچه را كه در تورات حرام شده بود، حلال كرد. خداوند ، در اين باره است كه مى‏فرمايد: ([آمده‏ام تا] تصديق كننده كتاب‏هاى پيشين باشم و تا پاره‏اى از آنچه را كه بر شما حرام گرديده ، براى شما حلال كنم) .

3.النمل : ۷۶ .