87
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۸۲۶. تفسير العيّاشى - به نقل از محمّد بن مسلم - :امام باقر عليه السلام يا امام صادق عليه السلام در باره اين سخن خداوند (و به راستى، به تو سَبع مثانى و قرآن عظيم را عطا كرديم) پرسيدم . فرمود : «[مراد از سَبع مَثانى ،] فاتحة الكتاب است كه در آن ، گفته‏ها دو بار مى‏آيد».

۸۲۷.امام صادق عليه السلام - در باره آيه شريف : (و به راستى، به تو سَبعِ مَثانى و قرآن عظيم را عطا كرديم) - : مراد ، سوره حمد است كه هفت آيه دارد و ( بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ) ، يكى از آنهاست . آن [سوره ]را مَثانى (دوگانه‏ها) گفته‏اند؛ چون در دو ركعت [اوّل و دوم نمازها ]تكرار مى‏شود.

الف - فضيلت اين سوره‏

۸۲۸.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: برترى سوره حمد ، مانند برترى حاملان عرش [بر ديگر فرشتگان ]است. هر كس آن را بخواند ، خداوند ، ثواب حاملان عرش را به او عطا مى‏كند.

۸۲۹.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: هر كس فاتحة الكتاب را بخوانَد ، چنان است كه تورات و انجيل و زَبور و فُرقان را خوانده است .

۸۳۰.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: فاتحة الكتاب (سوره حمد) ، با دو سومِ قرآن ، برابرى مى‏كند.

۸۳۱.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: فاتحة الكتاب (سوره حمد) ، همسنگ يكْ سومِ قرآن است.

۸۳۲.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: هر كس اُمّ القرآن و ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ) را بخوانَد ، گويى يكْ سومِ قرآن را خوانده است.

۸۳۳.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: من شبيه‏ترينِ مردم به آدم هستم، و ابراهيم، از نظر قيافه و اخلاق ، شبيه‏ترينِ مردم به من بوده است ... . پروردگارم ، بر من منّت نهاد و فرمود: «اى محمّد! درود خدا بر تو باد! ... من به تو و به امّتت ، گنجى از گنج‏هاى عرشم را دادم: فاتحة الكتاب را» .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
86

۸۲۶.تفسير العيّاشي عن محمّد بن مسلم عن أحدهما عليهما السلام : سَأَلتُهُ عَن قَولِهِ: «وَ لَقَدْ ءَاتَيْنَكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِى» قالَ: فاتِحَةُ الكِتابِ يُثَنّى‏ فيهَا القَولُ .۱

۸۲۷.الإمام الصادق عليه السلام - في قَولِهِ تَعالى‏ : «وَ لَقَدْ ءَاتَيْنَكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِى وَ الْقُرْءَانَ الْعَظِيمَ» - : هِيَ سورَةُ الحَمدِ ، وهِيَ سَبعُ آياتٍ ، مِنها «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» وإنَّما سُمِّيَتِ المَثانِيَ ؛ لِأَنَّها تُثَنّى‏ فِي الرَّكعَتَينِ .۲

أ - فَضلُها

۸۲۸.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : فَضلُ سورَةِ الحَمدِ كَفَضلِ حَمَلَةِ العَرشِ ، مَن قَرَأَها أعطاهُ ثَوابَ حَمَلَةِ العَرشِ .۳

۸۲۹.عنه صلى اللَّه عليه و آله : مَن قَرَأَ فاتِحَةَ الكِتابِ فَكَأَنَّما قَرَأَ التَّوراةَ وَالإِنجيلَ وَالزَّبورَ وَالفُرقانَ .۴

۸۳۰.عنه صلى اللَّه عليه و آله : فاتِحَةُ الكِتابِ تَعدِلُ ثُلُثَيِ القُرآنِ .۵

۸۳۱.عنه صلى اللَّه عليه و آله : فاتِحَةُ الكِتابِ تَعدِلُ ثُلُثَ القُرآنِ .۶

۸۳۲.عنه صلى اللَّه عليه و آله : مَن قَرَأَ اُمَّ القُرآنِ و«قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» ، فَكَأَنَّما قَرَأَ ثُلُثَ القُرآنِ .۷

۸۳۳.عنه صلى اللَّه عليه و آله : أنَا أشبَهُ النّاسِ بِآدَمَ ، وإبراهيمُ أشبَهُ النّاسِ بي خَلقُهُ وَخُلُقُهُ ... ومَنَّ عَلَيَّ رَبّي ، وقالَ لي : يا مُحَمَّدُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيكَ ... أعطَيتُ لَكَ ولِاُ مَّتِكَ كَنزاً مِن كُنوزِ عَرشي فاتِحَةَ الكِتابِ .۸

1.تفسير العيّاشي: ج ۲ ص ۲۴۹ ح ۳۴ ، بحار الأنوار: ج ۸۵ ص ۲۱ ح ۱۰ .

2.تفسير العيّاشي: ج ۱ ص ۱۹ ح ۳ عن يونس بن عبد الرحمن عمّن رفعه ، بحار الأنوار: ج ۸۵ ص ۲۰ ح ۱۰ .

3.مستدرك الوسائل: ج ۴ ص ۳۳۰ ح ۴۸۰۳ نقلاً عن القطب الراوندي في لبّ اللباب .

4.فضائل القرآن لأبي عبيد: ص ۲۱۰ عن الحسن ، الدرّ المنثور : ج ۱ ص ۱۶.

5.كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۵۶ ح ۲۴۹۵ نقلاً عن عبد بن حميد عن ابن عبّاس .

6.مستدرك الوسائل: ج ۴ ص ۳۳۱ ح ۴۸۰۵ نقلاً عن درر اللآلي عن ابن عبّاس .

7.المعجم الأوسط: ج ۵ ص ۳۲ ح ۴۵۹۴ ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۶۰ ح ۲۵۲۲ نقلاً عن أبي نعيم وكلاهما عن ابن عبّاس .

8.معاني الأخبار : ص ۵۱ ح ۱ ، علل الشرائع : ص ۱۲۸ ح ۳ ، الخصال : ص ۴۲۵ ح ۱ كلّها عن جابر بن عبداللَّه ، بحار الأنوار: ج ۹۲ ص ۲۳۰ ح ۱۰ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7162
صفحه از 442
پرینت  ارسال به