297
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

ج - دعا كردن ، پيش و پس از خواندن قرآن‏

۱۲۲۱.الإقبال - به نقل از ابو الأكراد على بن ميمون صائغ - : امام صادق عليه السلام هر گاه كتاب قرآن و جامع را بر مى‏داشت ، پيش از آن كه قرآن را بخواند و پيش از اين كه بازش كند ، آن را در دست راستش مى‏گرفت و اين دعا را مى‏خواند: «به نام خدا. بار خدايا! من گواهى مى‏دهم كه اين ، همان كتاب توست كه از جانب تو بر پيامبرت محمّد بن عبد اللَّه صلى اللَّه عليه و آله فرو فرستاده شد، و همان كتاب توست كه از زبان پيامبرت بيان شد و احكام تو و قوانين دين تو در آن است . آن را بر پيامبرت فرو فرستادى و آن را عهدى از سوى خود براى خلقت و ريسمان متّصلى ميان خود و بندگانت قرار دادى.
بار خدايا! من عهد و كتاب تو را گشودم. بار خدايا! نگاه كردنم در آن را عبادت ، و خواندنم را همراه با انديشيدن، و انديشيدنم را همراه با عبرت گرفتن ، قرار ده و مرا از كسانى قرار ده كه از اندرزهاى تو در آن ، پند مى‏گيرند و از نافرمانى تو دورى مى‏كنند، و هنگام خواندن كتابت ، بر دل و بر گوشم مُهر مَنِه و بر ديده‏ام پرده ميفكن و خواندنم را خواندنى بدون تدبّر [و انديشيدن‏] ، قرار مده ؛ بلكه مرا چنان گردان كه در آيات و احكام آن بينديشم و به شرايع دين تو چنگ زنم، و نگاه كردنم در آن را غفلت‏آميز، و تلاوتم را شتاب‏زده قرار مده، كه به راستى تو دلسوز و مهربانى».

۱۲۲۲.الإقبال - به نقل از ابو الأكراد على بن ميمون صائغ - : از دعاى امام صادق عليه السلام پس از خواندن قسمتى از قرآن بزرگ ، اين بود: «خدايا! بخشى از كتابت را كه بر پيامبرت محمّد - كه درودهاى تو و رحمتت بر او باد - فرو فرستادى و تلاوتش را برايم مقدّر فرمودى، خواندم. پس ستايش و سپاس و منّت ، تو را - اى پروردگار - براى آنچه مقدّر فرمودى و از بهر توفيقى كه [در خواندن قرآن به من‏] دادى.
خدايا ! مرا از كسانى قرار ده كه حلال تو را حلال و حرامت را حرام مى‏شمارد و از معاصى تو دورى مى‏كند و به محكم و متشابه و ناسخ و منسوخ آن ، ايمان دارد، و آن را برايم شفا و رحمت و پناه و اندوخته قرار ده.
خدايا! قرآن را مونس من در قبرم و مونسم در هنگام محشور شدنم و مونسم در رستاخيزم قرار ده و به ازاى هر آيه‏اى كه خواندم ، به من بركتى ده و در برابر هر حرفى كه مطالعه كردم، برايم يك درجه در اعلى علّيين بيفزاى . آمين ، اى پروردگار جهانيان !
خدايا! بر محمّد ، پيامبرت و برگزيده‏ات و هم‏نجوايت و راه‏نمايت و دعوت كننده به راهت، و بر امير مؤمنان ، دوست و جانشين تو پس از پيامبرت، و بر اوصياى آن دو - كه پاسداران دين تو و امانتداران حقّ تو و سرپرستان خلق تو اند، درود فرست . سلام و رحمت و بركات خدا بر همه ايشان باد !».


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
296

ج - الدُّعاءُ قَبلَ القِراءَةِ وبَعدَها

۱۲۲۱.الإقبال عن عليّ بن ميمون الصائغ أبي الأكراد عن الإمام الصادق عليه السلام قالَ : إنَّهُ كانَ مِن دُعائِهِ عليه السلام إذا أخَذَ مُصحَفَ القُرآنِ وَالجامِعَ قَبلَ أن يَقرَأَ القُرآنَ وقَبلَ أن يَنشُرَهُ ، يَقولُ حينَ يَأخُذُهُ بِيَمينِهِ : بِسمِ اللَّهِ ، اللَّهُمَّ إنّي أشهَدُ أنَّ هذا كِتابُكَ المُنزَلُ مِن عِندِكَ عَلى‏ رَسولِكَ مُحَمَّدِ بنِ عَبدِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله ، وكِتابُكَ النّاطِقُ عَلى‏ لِسانِ رَسولِكَ وفيهِ حُكمُكُ وشَرايِعُ دينِكَ ، أنزَلتَهُ عَلى‏ نَبِيِّكَ وجَعَلتَهُ عَهداً مِنكَ إلى‏ خَلقِكَ وحَبلاً مُتَّصِلاً فيما بَينَكَ وبَينَ عِبادِكَ .
اللَّهُمَّ إنّي نَشَرتُ عَهدَكَ وكِتابَكَ ، اللَّهُمَّ فَاجعَل نَظَري فيهِ عِبادَةً وقِراءَتي تَفَكُّراً وفِكرِي اعتِباراً ، وَاجعَلني مِمَّنِ اتَّعَظَ بِبَيانِ مَواعِظِكَ فيهِ وَاجتَنَبَ مَعاصِيَكَ ، ولا تَطبَع عِندَ قَراءَتي كِتابَكَ عَلى‏ قَلبي ولا عَلى‏ سَمعي ولا تَجعَل عَلى‏ بَصَري غِشاوَةً ، ولا تَجعَل قِراءَتي قِراءَةً لا تَدَبُّرَ فيها ، بَلِ اجعَلني أتَدَبَّرُ آياتِهِ وأحكامَهُ آخِذاً بِشَرايِعِ دينِكَ ، ولا تَجعَل نَظَري فيهِ غَفلَةً ولا قِراءَتي هَذرَمَةً۱ ، إنَّكَ أنتَ الرَّؤوفُ الرَّحيمُ .۲

۱۲۲۲.الإقبال عن عليّ بن ميمون الصائغ أبي الأكراد عن الإمام الصادق عليه السلام - إنَّه كانَ مِن دُعائِهِ عِندَ الفَراغِ مِن قِراءَةِ بَعضِ القُرآنِ العَظيمِ - : اللَّهُمَّ إنّي قَرَأتُ بَعضَ ما قَضَيتَ لي مِن كِتابِكَ الَّذي أنزَلتَهُ عَلى‏ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُكَ عَلَيهِ ورَحمَتُكَ ، فَلَكَ الحَمدُ رَبَّنا ولَكَ الشُّكرُ وَالمِنَّةُ عَلى‏ ما قَدَّرتَ ووَفَّقتَ .
اللَّهُمَّ اجعَلني مِمَّن يُحِلَّ حَلالَكَ ويُحَرِّمُ حَرامَكَ ويَجتَنِبُ مَعاصِيَكَ ، ويُؤمِنُ بِمُحكَمِهِ ومُتَشابِهِهِ وناسِخِهِ ومَنسوخِهِ ، وَاجعَلهُ لي شِفاءً ورَحمَةً وحِرزاً وذُخراً .
اللَّهُمَّ اجعَلهُ لي اُنساً في قَبري واُنساً في حَشري واُنساً في نَشري ، وَاجعَل لي بَرَكَةً بِكُلِّ آيَةٍ قَرَأتُها ، وَارفَع لي بِكُلِّ حَرفٍ دَرَستُهُ دَرَجَةً في أعلى‏ عِلِّيّينَ آمينَ يا رَبَّ العالَمينَ .
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ وصَفِيِّكَ ونَجِيِّكَ ودَليلِكَ وَالدّاعي إلى‏ سَبيلِكَ ، وعَلى‏ أميرِ المُؤمِنينَ وَلِيِّكَ وخَليفَتِكَ مِن بَعدِ رَسولِكَ ، وعَلى‏ أوصِيائِهِمَا المُستَحفَظينَ دينَكَ المُستَودَعينَ حَقَّكَ المُستَرعَينَ خَلقَكَ ، وعَلَيهِم أجمَعينَ السَّلامُ ورَحمَةُ اللَّهِ وبَرَكاتُهُ . ۳

1.الهَذرَمة : السرعة في الكلام والمشي ويقال للتخليط : هَذرَمة (النهاية : ج ۵ ص ۲۵۶ «هذرم» ) .

2.الإقبال : ج ۱ ص ۲۳۱ ، الاختصاص : ص ۱۴۱ ، مكارم الأخلاق: ج ۲ ص ۱۴۰ ح ۲۳۵۰ كلاهما نحوه ، بحار الأنوار : ج ۹۸ ص ۵ ح‏۲ .

3.الإقبال : ج ۱ ص ۲۳۳ ، مكارم الأخلاق: ج ۲ ص ۱۴۱ ح ۲۳۵ من دون إسنادٍ إلى أحدٍ من أهل البيت عليهم السلام نحوه ، الاختصاص: ص ۱۴۱ ، بحار الأنوار : ج ۹۸ ص ۷ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7209
صفحه از 442
پرینت  ارسال به