13
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

حديث‏

۷۱۸.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: بهترين سخن، كتاب خداست.

۷۱۹.تفسير الطبرى - به نقل از ابن وكيع ، از پدرش ، از مسعودى ، از عون بن عبد اللَّه - : به ياران رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله ملال [و دل‏تنگى ]دست داد . گفتند: اى پيامبر خدا ! كاش با ما سخن بگويى!
پس خداوند عزّ وجلّ ، چنين نازل فرمود: (خدا ، نيكوترين سخن را نازل كرده است) .
چندى بعد، ديگربار ، ايشان را ملال [و دل‏تنگى‏] دست داد و گفتند: اى پيامبر خدا ! با ما سخن بگو ؛ سخنى بالاتر از سخنِ [معمولى‏] و پايين‏تر از قرآن . مقصودشان داستان بود .
پس خداوند متعال ، اين آيات را فرو فرستاد: (الف . لام . را ! اين است آيات كتاب روشنگر. ما آن را قرآنى عربى نازل كرديم، باشد كه بينديشيد. ما نيكوترين سرگذشت‏ها را به موجب اين قرآن كه به تو وحى كرديم، بر تو حكايت مى‏كنيم و تو قطعاً ، پيش از آن ، از بى‏خبران بودى).
[يك بار] ياران پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله سخن خواستند و خداوند ، نيكوترين سخن را به آنان نشان داد و [يك بار ]داستان خواستند و [خداوند ،] نيكوترين داستان را برايشان گفت.

۷۲۰.امام زين العابدين عليه السلام - در توصيف قرآن - : آن را بر هر سخنى كه بازگو كردى،۱ برترى دادى.

ر . ك : ج‏۳ ص ۴۱ ح‏۷۶۶ و ص ۱۵۹ ح ۹۵۸ و ج‏۱ ص ۶۵ (سخن ، خوش‏ترين سخن ، راست‏ترين سخن) .

1.عبارت «قصَصتَه» - كه در متن عربى حديث آمده - همچون «قصّ الحديث قصّاً» به معناى : «سخن را درست ، بازگو كرد و چنان كه هست ، گزارش داد» است... . در اين بند از دعا ، به اين سخن خداوند متعال: (خدا ، نيكوترين سخن را به صورت كتابى متشابه ، فرو فرستاد) ، كه در [آيه ۲۳ از ]سوره زمر آمده و نيز به سخن خدا در [آيه ۳ از] سوره يوسف : (ما نيكوترين داستان را برايت بازگو مى‏كنيم) ، اشاره شده است .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
12

الحديث‏

۷۱۸.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : إنَّ خَيرَ الحَديثِ كِتابُ اللَّهِ .۱

۷۱۹.تفسير الطبري : حدّثنا ابن وكيع حدّثنا أبي عن المسعودي عن عون بن عبد اللَّه : مَلَّ أَصحابُ رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله مَلَّةً فَقالوا: يا رَسولَ اللَّهِ ، لَو حَدَّثتَنا ! فَأَنزَلَ اللَّهُ عزّ وجلّ : «اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ»
ثُمَّ مَلّوا مَلَّةً اُخرى‏ فَقالوا: يا رَسولَ اللَّهِ ، حَدَّثتَنا فَوقَ الحَديثِ ودونَ القرآن . يَعنونَ القَصَصَ .۲ فَأَنزَلَ اللَّهُ تَعالى‏ «الر تِلْكَ ءَايَتُ الْكِتَبِ الْمُبِينِ *إِنَّا أَنزَلْنَهُ قُرْءَ نًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ * نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ هَذَا الْقُرْءَانَ وَ إِن كُنتَ مِن قَبْلِهِ لَمِنَ الْغَفِلِينَ»۳ ، فَأَرادُوا الحَديثَ فَدَلَّهُم عَلى‏ أحسَنِ الحَديثِ ، وأرادُوا القَصَصَ فَدَلَّهُم عَلى‏ أحسَنِ القَصَصِ .۴

۷۲۰.الإمام زين العابدين عليه السلام - في صِفَةِ القُرآنِ - : وفَضَّلتَهُ عَلى‏ كُلِّ حَديثٍ قَصَصتَهُ‏۵ .۶

راجع : ج‏۳ ص‏۴۰ ح‏۷۶۶ و ص ۱۵۸ ح ۹۵۸ و ج‏۱ ص‏۶۴ (الحديث ، أحسن الحديث ، أصدق الحديث) .

1.صحيح مسلم: ج ۲ ص ۵۹۲ ح ۴۳ ، السنن الكبرى: ج ۳ ص ۲۹۲ ح ۵۷۵۳ كلاهما عن عبد الوهّاب بن عبد المجيد عن الإمام الصادق عن أبيه عليهما السلام عن جابر بن عبد اللَّه ؛ الأمالي للمفيد: ص ۱۸۸ ح ۱۴ عن منصور بن أبي يحيى عن الإمام الصادق عليه السلام عنه صلى اللَّه عليه و آله ، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۲۶۳ ح ۱۲ .

2.في المصدر «فوق الحديث ودون القصص ، قال وكيع : يعنون القرآن» . والصحيح ما في المتن نقلاً عن تفسير الطبري .

3.يوسف : ۱ - ۳ .

4.تفسير الطبري : ج ۷ الجزء ۱۲ ص ۱۵۰ ، حلية الأولياء : ج ۴ ص ۲۴۸ نحوه وراجع : المستدرك على الصحيحين: ج ۲ ص ۳۷۶ ح ۳۳۱۹ .

5.قصصت الحديث قصّاً : حدّثته على‏ وجهه وأخبرت به كما هو... وفي هذه الفقرة من الدعاء تلميح إلى قوله تعالى في الزمر : «اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَبًا مُّتَشَبِهًا» الآية ، وقوله في يوسف : «نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ» (رياض السالكين : ص ۴۰۹ ) .

6.الصحيفة السجّاديّة: ص ۱۵۷ الدعاء ۴۲ ، مصباح المتهجّد: ص ۵۱۹ ح ۶۰۳ ، الإقبال : ج ۱ ص ۴۵۰ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7145
صفحه از 442
پرینت  ارسال به