91
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۸۳۸.امام على عليه السلام: از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله شنيدم كه مى‏فرمايد: «خداوند عزّ وجلّ به من فرمود: "اى محمّد! (ما به تو سِبعِ مَثانى و قرآن عظيم را عطا كرديم)" . پس نعمت فاتحة الكتاب را تنها به من داد و آن را همسنگِ قرآن بزرگ ، قرار داد. فاتحة الكتاب ، ارزشمندترين چيز در گنجينه‏هاى عرش بود". خداوند عزّ وجلّ آن را به محمّد صلى اللَّه عليه و آله اختصاص داد و او را بِدان ، مفتخر ساخت و هيچ يك از پيامبرانش را در آن ، با او شريك نكرد ، بجز سليمان عليه السلام را كه از فاتحة الكتاب، ( بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ) آن را به او عطا فرمود ، آن جا كه به نقل از بلقيس مى‏گويد: (نامه‏اى گرامى برايم آمده است كه از طرف سليمان است و [مضمونِ ]آن ، اين است: بسم اللَّه الرحمن الرحيم)» .

۸۳۹.السنن الكبرى - به نقل از اَنَس - : پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در راهى مى‏رفت كه پياده شد و مردى نيز در كنار ايشان فرود آمد. پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به طرف او بر گشت و فرمود: «آيا به تو از برترين سوره قرآن ، خبر ندهم؟» و سپس ( الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ‏ّ الْعَلَمِينَ ) را براى او خواند.

۸۴۰.صحيح البخارى - به نقل از ابو سعيد بن مُعَلّى - : من نماز مى‏خواندم كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله صدايم زد. پاسخ ايشان را ندادم. [بعد از پايان نماز] گفتم : اى پيامبر خدا! داشتم نماز مى‏خواندم.
فرمود: «مگر خدا نفرموده است: (اجابت كنيد خدا و پيامبر را ، آن گاه كه شما را مى‏خوانند)؟» .
سپس فرمود: «آيا پيش از آن كه مسجد را ترك كنى، تو را از باعظمت‏ترين سوره قرآن ، آگاه نكنم؟» .
آن گاه ، دستم را گرفت. چون خواستيم [از مسجد ]خارج شويم، من گفتم: اى پيامبر خدا! فرمودى كه مرا از باعظمت‏ترين سوره قرآن ، آگاه مى‏سازى .
فرمود: «( الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ‏ّ الْعَلَمِينَ ) كه همان سَبع مَثانى و قرآن بزرگ است كه به من داده شده است» .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
90

۸۳۸.الإمام عليّ عليه السلام : سَمِعتُ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله يَقولُ : إنَّ اللَّهَ عزّ وجلّ قالَ لي: يا مُحَمَّدُ «وَ لَقَدْ ءَاتَيْنَكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِى وَ الْقُرْءَانَ الْعَظِيمَ» فَأَفرَدَ الاِمتِنانِ عَلَيَّ بِفاتِحَةِ الكِتابِ وجَعَلَها بِإِزاءِ القُرآنِ العَظيمِ ، وإنَّ فاتِحَةَ الكِتابِ أشرَفُ ما في كُنوزِ العَرشِ ، وإنَّ اللَّهَ عزّ وجلّ خَصَّ مُحَمَّداً صلى اللَّه عليه و آله وشَرَّفَهُ بِها ولَم يُشرِك مَعَهُ فيها أحَداً مِن أنبِيائِهِ ما خَلا سُلَيمانَ عليه السلام ؛ فَإِنَّهُ أعطاهُ مِنها «بِسمِ اللَّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» . يَحكي عَن بِلقيسَ حينَ قالَت «أُلْقِىَ إِلَىَّ كِتَبٌ كَرِيمٌ * إِنَّهُ مِن سُلَيْمَنَ وَ إِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»۱ .۲

۸۳۹.السنن الكبرى‏ عن أنس : كانَ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه و آله في مَسيرٍ لَهُ ، فَنَزَلَ ونَزَلَ رَجُلٌ إلى جانِبِهِ ، فَالتَفَتَ إلَيهِ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه و آله فَقالَ : ألا اُخبِرُكَ بِأَفضَلِ القُرآنِ؟ قالَ: فَتَلا عَلَيهِ: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ‏ّ الْعَلَمِينَ» .۳

۸۴۰.صحيح البخاري عن أبي سعيد بن المعلّى : كُنتُ اُصَلّي ، فَدَعانِي النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه و آله فَلَم اُجِبهُ ، قُلتُ: يا رَسولَ اللَّهِ ، إنّي كُنتُ اُصَلّي ، قالَ: ألَم يَقُلِ اللَّهُ: «اسْتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ»۴ ثُمَّ قالَ: ألا اُعَلِّمُكَ أعظَمَ سورَةٍ فِي القُرآنِ قَبلَ أن تَخرُجَ مِنَ المَسجِدِ؟ فَأَخَذَ بِيَدي ، فَلَمّا أرَدنا أن نَخرُجَ قُلتُ: يا رَسولَ اللَّهِ ، إنَّكَ قُلتَ: لَأُعَلِّمَنَّكَ أعظَمَ سورِةٍ مِنَ القُرآنِ ، قالَ: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ‏ّ الْعَلَمِينَ» هِيَ السَّبعُ المَثاني وَالقُرآنُ العَظيمُ الَّذي اُوتيتُهُ .۵

1.النمل : ۲۹ و ۳۰ .

2.عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۱ ص ۳۰۲ ح ۶۰ ، الأمالي للصدوق : ص ۲۴۱ ح ۲۵۵ كلاهما عن محمّد بن زياد ومحمّد بن سيّار عن الإمام العسكري عن آبائه عليهم السلام ، مجمع البيان : ج ۱ ص ۸۸ ، جامع الأخبار : ص ۱۲۲ ح ۲۲۷ ، بحار الأنوار: ج ۹۲ ص ۲۲۷ ح ۵ .

3.السنن الكبرى للنسائي : ج ۵ ص ۱۱ ح ۸۰۱۱ و ج ۶ ص ۱۸۲ ح ۱۰۵۵۹ ، المستدرك على الصحيحين: ج ۱ ص ۷۴۷ ح ۲۰۵۶ ، صحيح ابن حبّان : ج ۳ ص ۵۱ ح ۷۷۴ ، تهذيب الكمال : ج ۲۱ ص ۵۰ ح ۴۱۰۰ ، شعب الإيمان: ج ۲ ص ۴۴۴ ح ۲۳۵۸ ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۵۹ ح ۲۵۱۴ .

4.الأنفال : ۲۴ .

5.صحيح البخاري: ج ۴ ص ۱۹۱۳ ح ۴۷۲۰ ، سنن أبي داوود: ج ۲ ص ۷۱ ح ۱۴۵۸ ، سنن النسائي: ج ۲ ص ۱۳۹ ، مسند ابن حنبل: ج ۵ ص ۳۳۴ ح ۱۵۷۳۰ ، السنن الكبرى: ج ۲ ص ۵۱۵ ح ۳۹۳۰ كلّها نحوه ، كنز العمّال: ج ۲ ص ۳ ح ۲۸۸۳ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7531
صفحه از 442
پرینت  ارسال به