51
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۷۸۴.الكافى - به نقل از محمّد بن ورّاق - قرآنى را كه با آب طلا مُهر خورده و آخر هر ده آيه آن ، طلاكارى شده بود و در آخر آن نيز يك سوره با آب طلا نوشته شده بود ،۱ به امام صادق عليه السلام نشان دادم. ايشان ، به چيزى از آن ، جز به نوشتن قرآن با آب طلا ، خُرده نگرفت و فرمود: «خوش ندارم كه قرآن ، جز با مركّب سياه ، نوشته شود ، چنان كه اوّل بار ، نوشته شده بود» .

۷۸۵.قرب الإسناد - به نقل از على بن جعفر - : از امام كاظم عليه السلام پرسيدم: آيا درست است كه انسان ، قرآن را با رنگ قرمز بنويسد؟
فرمود: «اشكالى ندارد» .۲

۷۸۶.قرب الإسناد - به نقل از على بن جعفر - : از امام كاظم عليه السلام پرسيدم: آيا درست است كه شخص براى نوشتن قرآن ، مزد بگيرد؟ فرمود: «اشكالى ندارد» .۳

ر .ك : ص ۴۷ (فصل سوم : آداب مربوط به قرآن / وجوب احترام نهادن به آن) .

۳ / ۳

آداب لمس قرآن‏

قرآن‏

(جز پاكان آن را لمس‏۴ نكنند).

1.منظور ، تذهيبِ آخر آن مصحف يا تذهيب جلد آن است، همان گونه كه متعارف است . شايد هم منظور ، تذهيب نام‏هاى سوره‏ها يا نگارش زرّين سوره آخر قرآن باشد و يا كتابتِ علائم حزب‏ها با آب طلا، تا ختم قرائتشان معلوم باشد. احتمال هم دارد كه منظور ، تزيين حواشى قرآن با آب طلا و يا طلاكارىِ علائم پايان آيات آن باشد . خدا مى‏داند .

2.ميان اين حديث و حديث پيشين ، منافاتى نيست. نهايت ، اين كه مى‏توان گفت : نوشتن قرآن با رنگ غير سياه ، كراهت دارد.

3.ر.ك: فصل سوم باب يكم.

4.اشاره به حرمت دست زدن ، بوسيدن و رساندن جايى از بدن به نوشته قرآن براى كسى است كه وضو ندارد و طاهر معنوى نيست . گفتنى است برخى مفسّران ، مفهوم آيه را و يا لازم معنايى آن را ، انحصار فهم قرآن به مطهّرون دانسته و به رواياتى اشاره كرده‏اند . ر . ك : تفسير الصافى : ج ۵ ص ۱۲۹ ، تفسير آلوسى : ج ۷ ص ۱۵۴ ، الميزان فى تفسير القرآن : ج ۱۹ ص ۱۳۷ .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
50

۷۸۴.الكافي عن محمّد بن الورّاق : عَرَضتُ عَلى‏ أبي عَبدِاللَّهِ عليه السلام كِتاباً فيهِ قُرآنٌ مُخَتَّمٌ مُعَشَّرٌ بِالذَّهَبِ‏۱ ، وكُتِبَ في آخرِهِ سورَةٌ بِالذَّهَبِ ، فَأَرَيتُهُ إيّاهُ ، فَلَم يَعِب فيهِ شَيئاً إلّا كِتابَةَ القُرآنِ بِالذَّهَبِ ، وقالَ: لا يُعجِبُني أن يُكتَبَ القُرآنُ إلّا بِالسَّوادِ كَما كُتِبَ أوَّلَ مَرَّةٍ .۲

۷۸۵.قرب الإسناد عن عليّ بن جعفر عن الإمام الكاظم عليه السلام ، قال : سَأَلتُهُ عَنِ الرَّجُلِ ، هَل يَصلُحُ أن يَكتُبَ المُصحَفَ بِالأَحمَرِ؟ قالَ: لا بَأسَ‏۳ .۴

۷۸۶.قرب الإسناد عن عليّ بن جعفر عن الإمام الكاظم عليه السلام ، قال : سَأَلتُهُ عَنِ الرَّجُلِ يَكتُبُ المُصحَفَ بِالأَجرِ؟ قالَ: لا بَأسَ .۵

راجع : ص ۴۶ (الفصل الثالث : خصائصه في الآداب / وجوب توقيره) .

۳ / ۳

أدَبُ مَسِّهِ‏

الكتاب‏

(لا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ)۶ .۷

1.مختّم معشّر بالذهب: أي محلّى آخره بالذهب ، أو ختم وسط جلده كما هو المتعارف ، أو أسماء السور ، أو المراد كتابة السورة الآخرة ، أو كتب أحزابه بالذهب ليكون ختم قراءتهم ، أو ختم حواشيه بالذهب للزينة أو ختم الآيات به ، واللَّه أعلم (ملاذ الأخيار: ج ۱۰ ص ۳۶۲) .

2.الكافي: ج ۲ ص ۶۲۹ ح ۸ ، تهذيب الأحكام: ج ۶ ص ۳۶۷ ح ۱۰۵۶ ، وسائل الشيعة : ج ۱۲ ص ۱۱۷ ح ۲ .

3.قرب الإسناد: ص ۲۹۵ ح ۱۱۶۴ ، بحار الأنوار: ج ۹۲ ص ۳۴ ح ۲ .

4.لا يوجد تنافٍ بين هذا الحديث والحديث السابق له ، وأقصى ما يمكن الحكم به هو كراهة كتابة القرآن بلونٍ غير الأسود .

5.قرب الإسناد: ص ۲۶۸ ح ۱۰۶۸ ، مستطرفات السرائر : ص ۵۵ ح ۹ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۳ ص ۶۰ ح ۱ .

6.الواقعة : ۷۹ .

7.إشارة إلى حرمة اللّمس ، والتقبيل ، وإيصال شي‏ء من البدن إلى كتابة القرآن لمن يكون على غير وضوء وطهارة معنوية . الجدير بالذكر هو أن بعض المفسّرين ذهبوا إلى أن مفهوم الآية أو لازم معناها يدلّ على إنحصار فهم القرآن بالمطهّرين فقط ، وذكروا روايات استدلّوا بها على ذلك (راجع : تفسير الصّافي : ج ۵ ص ۱۲۹ ، تفسير الآلوسي : ج ۷ ص ۱۵۴ ، الميزان في تفسير القرآن : ج ۱۹ ص ۱۳۷) .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7284
صفحه از 442
پرینت  ارسال به