411
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۶ / ۲

انواع قاريان‏

۱۴۰۴.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: پس از شصت سال، نسلى جانشين شما مى‏آيند كه نماز را فرو مى‏نهند و از هوس‏ها پيروى مى‏كنند و به زودى ، [سزاى‏] گم‏راهى‏[شان‏] را خواهند ديد. سپس نسلى جانشين مى‏شوند كه قرآن مى‏خوانند ؛ امّا از استخوان تَرقُوه آنان تجاوز نمى‏كند .۱ قاريان قرآن ، سه دسته اند: مؤمن و منافق و فاسد .

۱۴۰۵.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: قرآن را سه كس مى‏آموزد: مردى كه با آن فخر مى‏فروشد، مردى كه با آن ارتزاق مى‏كند، و مردى كه آن را براى خداوند عزّ وجلّ مى‏خواند.

۱۴۰۶.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: هر كس قرآن را به خاطر خدا و براى آگاهى در دين بياموزد ، ثوابى دارد به اندازه همه ثوابى كه به فرشتگان و پيامبران و رسولان داده مى‏شود.
و هر كس قرآن را براى خودنمايى و شهرت‏طلبى و مجادله كردن با نادانان و فخر فروختن بر عالمان بياموزد و با آموختن آن ، دنياطلبى كند ، خداوند عزّ وجلّ در روز قيامت ، استخوان‏هاى او را خُرد مى‏كند، و در آتش، عذاب هيچ كس به سختىِ عذاب او نخواهد بود ، و هيچ نوعى از انواع عذاب نيست ، مگر اين كه با آن ، عذاب مى‏شود و اين ، به خاطر شدّت خشم و ناخشنودى خدا نسبت به اوست.
و هر كس قرآن را بياموزد و در باره دانش [خويش‏] ، فروتنى كند و به بندگان خدا آموزش دهد و نيّتش از اين كار ، پاداش الهى باشد، در بهشت، پاداش هيچ كسى به بزرگى پاداش او و منزلتش بالاتر از منزلت او نخواهد بود ، و هيچ منزلتى و درجه بالا و مطلوبى در بهشت نيست ، مگر اين كه در آنها براى او بيشترين بهره و بالاترين منزلت‏هاست .

۱۴۰۷.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: حاملان قرآن ، سه دسته اند: يكى آن را وسيله تجارت قرار داده است، دومى با آن، به مراتب ، بيشتر از كسى كه بر تختى آواز سر مى‏دهد ، تفاخر مى‏كند۲ و مى‏گويد : به خدا سوگند كه هرگز اشتباهى نمى‏خوانم و در حرفى از آن فرو نمى‏مانم - كه اين گروه ، بدترين‏هاى امّتم هستند - ، و سومى قرآن را حمل مى‏كند و درونش را به آن شادمان مى‏سازد، و قرآن را به خورد قلبش مى‏دهد، و قلبش را محراب مى‏سازد. [مردمان ]از او در آسايش اند و نَفْسش ، از او در رنج است . اينان در امّت من ، از كبريت احمر هم كمياب‏ترند.

1.يعنى قرآن ، در دلشان وارد نمى‏شود .

2.در متن عربى حديث در نسخه منتخب كنز العمّال به جاى «من مزامير»، «من أمير» آمده كه اين گونه، معنا مى‏دهد : «بيشتر از اميرى كه بر تخت است، تفاخر مى‏كند» .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
410

۶ / ۲

أصنافُ القُرّاءِ

۱۴۰۴.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : يَكونُ خَلفٌ مِن بَعدِ سِتّينَ سَنَةً أضاعُوا الصَّلاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهواتِ فَسَوفَ يَلقَونَ غَيّاً ، ثُمَّ يَكونُ خَلفٌ يَقرَؤونَ القُرآنَ لا يَعدو تَراقِيَهُم ، ويَقرَأُ القُرآنَ ثَلاثَةٌ: مُؤمِنٌ ومُنافِقٌ وفاجِرٌ .۱

۱۴۰۵.عنه صلى اللَّه عليه و آله : إنَّ القُرآنَ يَتَعَلَّمُهُ ثَلاثَةٌ: رَجُلٌ يُباهي بِهِ ، ورَجُلٌ يَستَأكِلُ بِهِ ، ورَجُلٌ يَقرَؤُهُ للَّهِ‏ِ عزّ وجلّ .۲

۱۴۰۶.عنه صلى اللَّه عليه و آله : مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ ابتِغاءَ وَجهِ اللَّهِ ، وتَفَقُّهاً فِي الدّينِ ، كانَ لَهُ مِنَ الثَّوابِ مِثلُ جَميعِ ما يُعطَى المَلائِكَةُ وَالأَنبِياءُ وَالمُرسَلونَ .
ومَن تَعَلَّمَ القُرآنَ يُريدُ بِهِ رِياءً وسُمعَةً لِيُمارِيَ بِهِ السُّفَهاءَ ، ويُباهِيَ بِهِ العُلَماء ، ويَطلُبَ بِهِ الدُّنيا ، بَدَّدَ اللَّهُ عزّ وجلّ عِظامَهُ يَومَ القِيامَةِ ، ولَم يَكُن فِي النّارِ أشَدَّ عَذاباً مِنهُ ، ولَيسَ نَوعٌ مِن أنواعِ العَذابِ إلّا ويُعَذَّبُ بِهِ مِن شِدَّةِ غَضَبِ اللَّهِ عَلَيهِ وسَخَطِهِ .
ومَن تَعَلَّمَ القُرآنَ ، وتَواضَعَ فِي العِلمِ ، وعَلَّمَ عِبادَ اللَّهِ وهُوَ يُريدُ بِهِ ما عِندَ اللَّهِ ، لَم يَكُن فِي الجَنَّةِ أحَدٌ أعظَمَ ثَواباً مِنهُ. ولا أعظَمَ مَنزِلَةً مِنهُ ، ولَم يَكُن فِي الجَنَّةِ مَنزِلٌ ولا دَرَجَةٌ رَفيعَةٌ ولا نَفيسَةٌ إلّا كانَ لَهُ فيها أوفَرُ النَّصيبِ ، وأشرَفُ المَنازِلِ .۳

۱۴۰۷.عنه صلى اللَّه عليه و آله : حَمَلَةُ القُرآنِ ثَلاثَةٌ: أحَدُهُمُ اتَّخَذَهُ مَتجَراً ، وَالآخَرُ يَزهو بِهِ حَتّى‏ لَهُوَ أزهى‏ بِهِ مِن مَزاميرَ۴ عَلى‏ مِنبَرٍ ، فَيَقولُ: وَاللَّهِ لا ألحَنُ ولا يُعييني فيهِ حَرفٌ ، فَتِلكَ الطّائِفَةُ شِرارُ اُمَّتي ، وحَمَلَهُ آخَرُ فَسَرَّ لَهُ جَوفَهُ ، وألهَمَهُ قَلبَهُ ، فَاتَّخَذَ قَلبَهُ مِحراباً ، مِنهُ‏۵ في عافِيَةٍ ونَفسُهُ مِنهُ في بَلاءٍ ، فَاُولئِكَ أقَلُّ في اُمَّتي مِنَ الكِبريتِ الأَحمَرِ .۶

1.مسند ابن حنبل: ج ۴ ص ۷۸ ح ۱۱۳۴۰ ، صحيح ابن حبّان: ج ۳ ص ۳۲ ح ۷۵۵ ، المستدرك على الصحيحين: ج ۲ ص ۴۰۶ ح ۳۴۱۶ ، شعب الإيمان: ج ۲ ص ۵۳۳ ح ۲۶۲۶ ، دلائل النبوّة للبيهقي : ج ۶ ص ۴۶۵ ، تفسير ابن كثير: ج ۵ ص ۲۳۹ كلّها عن أبي سعيد الخدري ، كنز العمّال: ج ۱۱ ص ۱۹۵ ح ۳۱۱۹۷ .

2.شعب الإيمان: ج ۲ ص ۵۳۴ ح ۲۶۳۰ ، فتح الباري: ج ۹ ص ۱۰۰ ح ۵۰۵۹ كلاهما عن أبي سعيد الخدري ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۳۱ ح ۲۳۷۹ .

3.ثواب الأعمال: ص ۳۴۶ ح ۱ عن أبي هريرة وعبداللَّه بن عبّاس ، بحار الأنوار: ج ۷۶ ص ۳۷۳ .

4.في منتخب كنز العمّال : «من أمير» .

5.كذا في المصدر ، والظاهر أنّ الأصل : « الناس منه . . . » .

6.كنز العمّال: ج‏۱ ص‏۶۲۲ ح‏۲۸۸۰ نقلاً عن أبي‏النصر السجزي في الإبانة، وابن‏السنّي والديلمي عن أنس.

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7354
صفحه از 442
پرینت  ارسال به