265
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۱۱۵۹.امام باقر عليه السلام: روز قيامت، قرآن در زيباترين چهره مى‏آيد و بر مسلمانان گذر مى‏كند. مسلمانان مى‏گويند: اين ، مردى از ماست.
قرآن از آنان مى‏گذرد و بر پيامبران، گذر مى‏كند . آنان مى‏گويند: او از ماست.
قرآن از آنها نيز مى‏گذرد و بر فرشتگان مقرّب ، گذر مى‏كند . آنان مى‏گويند: او از ماست. تا اين كه به پيشگاه پروردگار عزّت مى‏رسد و مى‏گويد: پروردگارا ! من باعث شدم كه فلانى فرزند فلانى در دنيا روزهاى گرمش را به تشنگى بگذراند و شب‏هايش را به بيدارى [و عبادت‏] سپرى كند. فلانى فرزند فلانى نيز نه به خاطر من در روزهاى گرم ، تشنگى تحمّل كرد و نه شب‏هايش را به بيدارى [و عبادت ]گذراند.
پس خداوند - تبارك و تعالى - مى‏فرمايد: «آنان را به جايگاه‏هايشان در بهشت ببر».
پس قرآن ، حركت مى‏كند و آنان به دنبالش مى‏روند . آن گاه به مؤمن مى‏گويد: [مرا ]بخوان و بالا برو . او مى‏خواند و بالا مى‏رود ، تا اين كه هر مردى از ايشان به منزلى كه برايش در نظر گرفته شده است ، مى‏رسد و در آن جا اقامت مى‏گزيند.

۱۱۶۰.امام صادق عليه السلام: چون خداوند عزّ وجلّ اوّلين و آخرينِ خلايق را [در محشر] گرد آورْد، ناگاه شخصى را - كه زيباروتر از او هرگز ديده نشده است - مى‏ببينند كه مى‏آيد. مؤمنان با ديدن او - كه همان قرآن است - مى‏گويند: اين از ماست. او زيباترين موجودى است كه ديده‏ايم. قرآن چون به مؤمنان مى‏رسد ، از ايشان مى‏گذرد. سپس شهدا به او مى‏نگرند ، تا اين كه به آخرين نفر ايشان مى‏رسد و از آنها نيز مى‏گذرد. شهدا مى‏گويند: اين ، قرآن است. قرآن از آنها نيز مى‏گذرد تا به پيامبران مُرسَل مى‏رسد. آنها نيز مى‏گويند: اين ، قرآن است . قرآن از آنها هم مى‏گذرد و به فرشتگان مى‏رسد . فرشتگان مى‏گويند: اين ، قرآن است . قرآن از ايشان هم مى‏گذرد تا به سمت راست عرش مى‏رسد و در آن جا قرار مى‏گيرد . خداوندِ جبّار مى‏فرمايد: «به عزّت و جلالم و بلندىِ جايگاهم ، سوگند كه هر كس تو را [در دنيا ]گرامى داشته است ، امروز گرامى‏اش مى‏دارم و هر كس تو را خوار داشته است، خوارش مى‏دارم» .

۱۱۶۱.امام صادق عليه السلام: در روز قيامت ، سه گونه دفتر وجود دارد: دفترى كه در آن ، نعمت‏ها ثبت شده اند، دفترى كه كارهاى نيك در آن ثبت اند، و دفترى كه بدى‏ها در آن ثبت اند . پس دفتر نعمت‏ها و دفتر نيكى‏ها را با هم مقابله مى‏كنند، نعمت‏ها همه نيكى‏ها را در بر مى‏گيرند، و دفتر بدى‏ها و گناهان باقى مى‏ماند. آن گاه ، آدمى‏زاده مؤمن را براى حسابرسى مى‏خوانند. در اين هنگام ، قرآن با زيباترين چهره ، پيشاپيش او حركت مى‏كند و مى‏گويد: پروردگارا ! من ، قرآنم و اين ، بنده مؤمن توست. او با خواندن من ، خود را به زحمت مى‏انداخت و شب‏ها تا ديرهنگام به تلاوت من مى‏پرداخت و در وقت نماز و نيايش ، از ديدگانش اشك سرازير مى‏شد. پس او را خشنود گردان ، چنان كه او مرا خشنود ساخت.
خداوندِ عزيز جبّار مى‏فرمايد: «اى بنده من! دست راستت را بگشاى» و آن را از خشنودىِ خداى عزيز جبّار، و دست چپش را از رحمت خدا پُر مى‏كند . سپس به او گفته مى‏شود : اين بهشت ، بر تو رواست. پس [قرآن ]بخوان و [درجه به درجه‏] بالا برو. او هر آيه‏اى كه بخواند ، يك درجه بالا مى‏رود.


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
264

۱۱۵۹.عنه عليه السلام : يَجي‏ءُ القُرآنُ يَومَ القِيامَةِ في أحسَنِ مَنظورٍ إلَيهِ صورَةً ، فَيَمُرُّ بِالمُسلِمينَ فَيَقولونَ: هذا رَجُلٌ مِنّا ، فَيُجاوِزُهُم إلَى النَّبِيّينَ ، فَيَقولونَ: هُوَ مِنّا ، فَيُجاوِزُهُم إلَى المَلائِكَةِ المُقَرَّبينَ ، فَيَقولونَ: هُوَ مِنّا ، حَتّى‏ يَنتَهِيَ إلى‏ رَبِّ الِعزَّةِ عزّ وجلّ ، فَيَقولُ: يا رَبِّ! فُلانُ بنُ فُلانٍ أظمَأتُ هَواجِرَهُ ، وأسهَرتُ لَيلَهُ في دارِ الدُّنيا ، وفُلانُ بنُ فُلانٍ لَم اُظمِئ هَواجِرَهُ ولَم اُسهِر لَيلَهُ ، فَيَقولُ تَبارَكَ وتَعالى‏ : أدخِلهُمُ الجَنَّةَ عَلى‏ مَنازِلِهِم ، فَيَقومُ فَيَتَّبِعونَهُ ، فَيَقولُ لِلمُؤمِنِ: اِقرَأ وَارقَه ، قالَ: فَيَقرَأُ ويَرقى‏ حَتّى‏ يَبلُغَ كُلُّ رَجُلٍ مِنهُم مَنزِلَتَهُ الَّتي هِيَ لَهُ فَيَنزِلُها .۱

۱۱۶۰.الإمام الصادق عليه السلام : إذا جَمَعَ اللَّهُ عزّ وجلّ الأَوَّلينَ وَالآخِرينَ ، إذا هُم بِشَخصٍ قَد أقبَلَ ، لَم يُرَ قَطُّ أحسَنُ صورَةً مِنهُ ، فَإِذا نَظَرَ إلَيهِ المُؤمِنونَ - وهُوَ القُرآنُ - قالوا: هذا مِنّا ، هذا أحسَنُ شَي‏ءٍ رَأَينا ، فَإِذَا انتَهى‏ إلَيهِم جازَهُم ، ثُمَّ يَنظُرُ إلَيهِ الشُّهَداءُ حَتّى‏ إذَا انتَهى‏ إلى‏ آخِرِهِم جازَهُم ، فَيَقولونَ: هذَا القُرآنُ فَيَجوزُهُم كُلَّهُم ، حَتّى‏ إذَا انتَهى‏ إلَى المُرسَلينَ فَيَقولونَ: هذَا القُرآنُ فَيَجوزُهُم ، حَتّى‏ يَنتَهِىَ إلَى المَلائِكَةِ فَيَقولونَ: هذَا القُرآنُ فَيَجوزُهُم ، ثُمَّ يَنتَهي حَتّى‏ يَقِفَ عَن يَمينِ العَرشِ ، فَيَقولُ الجَبّارُ: وعِزَّتي وجَلالي وَارتِفاعِ مَكاني ، لَاُكرِمَنَّ اليَومَ مَن أكرَمَكَ ، ولَاُهينَنَّ منَ أهانَكَ .۲

۱۱۶۱.عنه عليه السلام : إنَّ الدَّواوينَ يَومَ القِيامَةِ ثَلاثَةٌ: ديوانٌ فيهِ النِّعَمُ ، وديوانٌ فيهِ الحَسَناتُ ، وديوانٌ فيهِ السَّيِّئاتُ ، فَيُقابَلُ بَينَ ديوانِ النِّعَمُ وديوانِ الحَسَناتِ ، فَتَستَغرِقُ النِّعَمُ عامَّةَ الحَسَناتِ ، ويَبقى‏ ديوانُ السَّيِّئاتِ ، فَيُدعى‏ بِابنِ آدَمَ المُؤمِنِ لِلحِسابِ فَيَتَقَدَّمُ القُرآنُ أمامَهُ في أحسَنِ صورَةٍ ، فَيَقولُ:
يا رَبِّ! أنَا القُرآنُ ، وهذا عَبدُكَ المُؤمِنُ ، قَد كانَ يُتعِبُ نَفسَهُ بِتِلاوَتي ، ويُطيلُ لَيلَهُ بِتَرتيلي وتَفيضُ عَيناهُ إذا تَهَجَّدَ ، فَأَرضِهِ كَما أرضاني .
قالَ: فَيَقولُ العَزيزُ الجَبّارُ: عَبدِي! أبسِط يَمينَكَ فَيَملَؤُها مِن رِضوانِ اللَّهِ العَزيزِ الجَبّارِ ، ويَملَأُ شِمالَهُ من رَحمَةِ اللَّهِ . ثُمَّ يُقالُ: هذِهِ الجَنَّةُ مُباحَةٌ لَكَ فَاقرَأ وَاصعَد . فَإِذا قَرَأَ آيَةً صَعِدَ دَرَجَةً .۳

1.الكافي: ج ۲ ص ۶۰۱ ح ۱۱ عن جابر .

2.الكافي: ج ۲ ص ۶۰۲ ح ۱۴ عن إسحاق بن غالب .

3.الكافي: ج ۲ ص ۶۰۲ ح ۱۲ عن يونس بن عمّار ، الزهد للحسين بن سعيد : ص ۱۷۱ ح ۲۵۴ نحوه وليس فيه ذيله من «فيدعى بابن آدم» ، بحار الأنوار: ج ۷ ص ۲۶۷ ح ۳۴ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7482
صفحه از 442
پرینت  ارسال به