115
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۸۸۳.صحيح البخارى - به نقل از ابو سعيد خُدرى - : مردى شنيد كه مرد ديگرى ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ) را مى‏خواند و آن را تكرار مى‏كند. صبح كه شد ، آن مرد نزد پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله آمد و آنچه را شنيده بود ، براى ايشان بازگو كرد و طورى بازگو كرد كه انگار ، آن را كم و ناچيز مى‏شمُرَد. پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: «سوگند به آن كه جانم در دست اوست ، اين سوره ، با يكْ سومِ قرآن ، برابرى مى‏كند» .

۸۸۴.امام صادق عليه السلام - به نقل از پدرانش عليهم السلام - : روزى پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله به يارانش فرمود: «كدام يك از شما ، هميشه روزه‏دار است؟» . سلمان گفت : من ، اى پيامبر خدا!
پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: «كدام يك از شما ، هميشه شب‏زنده‏دارى مى‏كند؟» . [باز ]سلمان گفت: من ، اى پيامبر خدا!
فرمود: «كدام يك از شما ، هر روز قرآن را ختم مى‏كند؟» . سلمان [باز هم ]گفت: من ، اى پيامبر خدا!
يكى از ياران پيامبر صلى اللَّه عليه و آله عصبانى شد و گفت: اى پيامبر خدا! اين مردِ ايرانى ، مى‏خواهد بر ما فخر بفروشد! فرمودى: «كدام يك از شما ، هميشه روزه‏دار است؟» ، او گفت: «من» ، در صورتى كه بيشتر روزها ، روزه نيست . فرمودى: «كدام يك از شما ، هميشه شب زنده‏دارى مى‏كند؟» ، گفت: «من» ، در صورتى كه بيشترِ شب را مى‏خوابد. فرمودى: «كدام يك از شما ، هر روز قرآن را ختم مى‏كند؟» ، گفت: «من» ، در حالى كه در بيشتر ساعات روز، [لبش‏] خاموش است!
پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: «خاموش باش ، فلانى! تو را چه رسد كه به كسى همچون لقمان حكيم ، خُرده بگيرى؟ [علّت ادّعايش را] از خودش بپرس، پاسخت را مى‏دهد» .
آن مرد به سلمان گفت: اى عبد اللَّه! مگر تو نگفتى كه هميشه روزه‏دار هستى؟ سلمان گفت: چرا. مرد گفت: امّا من ديده‏ام كه بيشتر روزها ، غذا مى‏خورى!
سلمان گفت: چنان نيست كه تو گمان مى‏كنى. من در ماه ، سه روز را روزه مى‏گيرم، و خداوند عزّ وجلّ فرموده است: (هر كه يك نيكى بياورد ، براى او ده چندان باشد) . همچنين شعبان را به ماه رمضان ، وصل مى‏كنم . اين است روزه‏دارىِ هميشگى .
مرد گفت: آيا تو نگفتى كه تمام شب را شب‏زنده‏دارى مى‏كنى؟ سلمان گفت: چرا. مرد گفت: امّا تو بيشترِ شب را مى‏خوابى!
سلمان گفت: چنان نيست كه تو مى‏پندارى ؛ بلكه من از محبوبم پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله شنيدم كه مى‏فرمايد: «هر كه شب را با طهارت (با وضو) بخوابد ، چنان است كه آن شب را به شب زنده‏دارى گذرانده باشد» و من ، هر شب را با وضو به سر مى‏برم.
مرد گفت: آيا تو نگفتى كه هر روز ، قرآن را ختم مى‏كنى؟ سلمان گفت: چرا. مرد گفت: امّا تو بيشترِ ساعات روز ، خاموش هستى!
سلمان گفت: چنان نيست كه تو مى‏پندارى ؛ بلكه از محبوبم پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله شنيدم كه به على عليه السلام مى‏فرمايد: «اى ابو الحسن! حكايت تو در ميان امّت من ، حكايت ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ) است كه هر كس يك بار آن را بخوانَد، در واقع، يكْ سومِ قرآن را خوانده است و هر كس دو بار آن را بخواند، در واقع، دو سومِ آن را خوانده است و هر كس سه بار آن را بخواند، در واقع، قرآن را ختم كرده است. پس هر كس با زبانش تو را دوست بدارد ، يكْ سومِ ايمانش كامل است و هر كس با زبان و دلش ، تو را دوست بدارد ، دوْ سومِ ايمانش كامل است و هر كس با زبانش و دلش تو را دوست بدارد و با دستش يارى‏ات كند ، ايمان [خود ]را كامل ساخته است. اى على! سوگند به آن كه مرا به حق بر انگيخت، اگر همان اندازه كه آسمانيانْ تو را دوست دارند، زمينيان دوستت مى‏داشتند، هيچ كس به آتش [دوزخ‏] ، عذاب نمى‏شد».
من نيز هر روز ، سه مرتبه ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ) را مى‏خوانم .
آن مرد ، دهانش بسته شد و برخاست.


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
114

۸۸۳.صحيح البخاري عن أبي سعيد الخدري : أنَّ رَجُلاً سَمِعَ رَجُلاً يَقرَأُ : «قُل هُوَ اللَّهُ أحَدٌ» يُرَدِّدُها ، فَلَمّا أصبَحَ جاءَ إلى‏ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله فَذَكَرَ ذلِكَ لَهُ ، وكَأَنَّ الرَّجُلَ يَتَقالُّها ، فَقالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله: وَالَّذي نَفسي بِيَدِهِ إنَّها لَتَعدِلُ ثُلُثَ القُرآنِ .۱

۸۸۴.الإمام الصادق عن آبائه عليهم السلام : قالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله يَوماً لِأَصحابِهِ: أيُّكُم يَصومُ الدَّهرَ؟ فَقالَ سَلمانُ: أنَا يا رَسولَ اللَّهِ ، فَقالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله: فَأَيُّكُم يُحيِي اللَّيلَ؟ قالَ سَلمانُ: أنَا يا رَسولَ اللَّهِ. قالَ: فَأَيُّكُم يَختِمُ القُرآنَ في كُلِّ يَومٍ؟ فَقالَ سَلمانُ: أنَا يا رَسولَ اللَّهِ.
فَغَضِبَ بَعضُ أصحابِهِ فَقالَ: يا رَسولَ اللَّهِ! إنَّ سَلمانَ رَجُلٌ مِنَ الفُرسِ يُريدُ أن يَفتَخِرَ عَلَينا! قُلتَ: أيُّكُم يَصومُ الدَّهرَ؟ قالَ: أنَا ، وهُوَ أكثَرَ أيّامِهِ يَأكُلُ ، وقُلتَ: أيُّكُم يُحيِي اللَّيلَ؟ فَقالَ: أنَا ، وهُوَ أكثَرَ لَيلِهِ نائِمٌ ، وقُلتَ : أيُّكُم يَختِمُ القُرآنَ في كُلِّ يَومٍ؟ فَقالَ: أنَا ، وهُوَ أكثَرَ أيّامِهِ صامِتٌ !
فَقالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله: مَه يا فُلانُ ! أنّى‏ لَكَ بِمِثلِ لُقمانَ الحَكيمِ! سَلهُ فَإِنَّهُ يُنبِئُكَ. فَقالَ الرَّجُلُ لِسَلمانَ: يا عَبدَ اللَّهِ ، ألَيسَ زَعَمتَ أنَّكَ تَصومُ الدَّهرَ؟ فَقالَ ، نَعَم. فَقالَ: رَأَيتُكَ في أكثَرِ نَهارِكَ تَأكُلُ؟ فَقالَ: لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ ، إنّي أصومُ الثَّلاثَةَ فِي الشَّهرِ ، وقالَ اللَّهُ عزّ وجلّ: «مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا»۲ وأصِلُ شَعبانَ بِشَهرِ رَمَضانَ فَذلِكَ صَومُ الدَّهرِ .
فَقالَ: ألَيسَ زَعَمتَ أنَّكَ تُحيِي اللَّيلَ؟ فَقالَ: نَعَم . فَقالَ: إنَّكَ أكثَرَ لَيلِكَ نائِمٌ. فَقالَ: لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ ، ولكِنّي سَمِعتُ حَبيبي رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله يَقولُ: «مَن باتَ عَلى‏ طُهرٍ فَكَأَنَّما أحيَا اللَّيلَ» فَأَنَا أبيتُ عَلى‏ طُهرٍ .
فَقالَ: ألَيسَ زَعَمتَ أنَّكَ تَختِمُ القُرآنَ في كُلِّ يَومٍ؟ قالَ: نَعَم ، قالَ: فَأَنتَ أكثَرَ أيّامِكَ صامِتٌ ، فَقالَ: لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ ، ولكِنّي سَمِعتُ حَبيبي رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله يَقولُ لِعَلِيٍّ عليه السلام: «يا أبَا الحَسَنِ ، مَثَلُكَ في اُمَّتي مَثَلُ «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» فَمَن قَرَأَها مَرَّةً فَقَد قَرَأَ ثُلُثَ القُرآنِ ، ومَن قَرَأَها مَرَّتَينِ فَقَد قَرَأَ ثُلُثَيِ القُرآنِ ، ومَن قَرَأَها ثَلاثاً فَقَد خَتَمَ القُرآنَ ، فَمَن أحَبَّكَ بِلِسانِهِ فَقَد كَمَلَ لَهُ ثُلُثُ الإِيمانِ ، ومَن أحَبَّكَ بِلِسانِهِ وقَلبِهِ فَقَد كَمَلَ لَهُ ثُلُثَا الإِيمانِ ، ومَن أحَبَّكَ بِلِسانِهِ وقَلبِهِ ونَصَرَكَ بِيَدِهِ فَقَدِ استَكمَلَ الإِيمانَ. وَالَّذي بَعَثَني بِالحَقِّ يا عَلِيُّ ، لَو أحَبَّكَ أهلُ الأَرضِ كَمَحَبَّةِ أهلِ السَّماءِ لَكَ لَما عُذِّبَ أحَدٌ بِالنّارِ»وأنَا أقرَأُ:«قُل هُوَ اللَّهُ أحَدٌ» في كُلِّ يَومٍ ثَلاثَ مَرّاتٍ. فَقامَ فَكَأَنَّهُ قَد اُلقِمَ حَجَراً.۳

1.صحيح البخاري: ج ۴ ص ۱۹۱۵ ح ۴۷۲۶ ، سنن أبي داوود: ج ۲ ص ۷۲ ح ۱۴۶۱ ، صحيح ابن حبّان : ج ۳ ص ۷۱ ح ۷۹۱ ، سنن النسائي: ج ۲ ص ۱۷۱ وليس فيه «وكان الرجل يتقالّها» ، مسند ابن حنبل: ج ۴ ص ۷۱ ح ۱۱۳۰۶ بزيادة «من السحر» بعد «يردّدها» ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۹۷ ح ۲۷۲۲ .

2.الأنعام : ۱۶۰ .

3.معاني الأخبار : ص ۲۳۴ ح ۱ ، الأمالي للصدوق : ص ۸۵ ح ۵۴ كلاهما عن أبي بصير ، روضة الواعظين : ص‏۳۰۷، تأويل الآيات الظاهرة : ج ۲ ص ۸۶۰ ح ۱ عن ابن عبّاس وفيه ذيله من «يا عليّ ، ما مثلك في الناس إلّا كمثل : «قل هو اللَّه أحد» إلى «بالنار» وكلاهما من دون إسنادٍ إلى أحدٍ من أهل البيت عليهم السلام ، بحار الأنوار : ج ۲۲ ص ۳۱۷ ح ۲ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7490
صفحه از 442
پرینت  ارسال به