9
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم

فصل يكم : نياز به تفسير و تأويل قرآن‏

۱ / ۱

گونه‏هاى آيات قرآن‏

قرآن‏

(اوست كسى كه اين كتاب ( قرآن ) را بر تو فرو فرستاد. پاره‏اى از آن، آيات محكم [ و روشن ] است. آنها اساس كتاب اند، و [ پاره‏اى ] ديگر ، متشابهات اند [ كه تأويل‏پذيرند ] . امّا كسانى كه در دل‏هايشان انحراف است ، براى فتنه‏جويى و طلب تأويل آن [ به دلخواه خود ] ، از متشابه آن ، پيروى مى‏كنند، با آن كه تأويلش را جز خدا و استواران در دانش ، كسى نمى‏داند ؛ [ همانان كه ]مى‏گويند: «ما بِدان ايمان آورديم . همه‏[ ى آيات ، چه محكم و چه متشابه ] ، از جانب پروردگار ماست»، و جز خردمندان ، كسى متذكّر نمى‏شود) .

حديث‏

۱۴۴۴.صحيح البخارى - به نقل از عايشه - : پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله اين آيه را تلاوت كرد: (اوست كسى كه اين كتاب ( قرآن ) را بر تو فرو فرستاد. پاره‏اى از آن، آيات محكم [و روشن ] است. آنها اساس كتاب اند، و [ پاره‏اى ]ديگر ، متشابهات اند [ كه تأويل‏پذيرند ] . امّا كسانى كه در دل‏هايشان انحراف است ، براى فتنه‏جويى و طلب تأويل آن [ به دلخواه خود ] ، از متشابه آن ، پيروى مى‏كنند، با آن كه تأويلش را جز خدا و استواران در دانش ، كسى نمى‏داند ؛ [ همانان كه ]مى‏گويند: «ما بِدان ايمان آورديم، همه‏[ ى آيات ، چه محكم و چه متشابه ] ، از جانب پروردگار ماست»، و جز خردمندان ، كسى متذكّر نمى‏شود) . پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: «هر گاه ديدى كسانى از آيات متشابه آن ، پيروى مى‏كنند، آنان همان‏هايند كه خدا از ايشان نام برده است. پس ، از آنها بر حذر باشيد» .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
8

الفصل الأوّل:الحاجَةُ إلَى التَّفسيرِ وَالتَّأويلِ‏

۱ / ۱

أصنافُ آياتِ القُرآنِ‏

الكتاب‏

(هُوَ الَّذِى أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَبَ مِنْهُ ءَايَتٌ مُّحْكَمَتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَبِ وَأُخَرُ مُتَشَبِهَتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِى قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَبَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّ سِخُونَ فِى الْعِلْمِ يَقُولُونَ ءَامَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُوْلُواْ الْأَلْبَبِ) .۱

الحديث‏

۱۴۴۴.صحيح البخاري عن عائشة : تَلا رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله هذِهِ الآيَةَ: (هُوَ الَّذِى أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَبَ مِنْهُ ءَايَتٌ مُّحْكَمَتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَبِ وَأُخَرُ مُتَشَبِهَتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِى قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَبَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّ سِخُونَ فِى الْعِلْمِ يَقُولُونَ ءَامَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُوْلُواْ الْأَلْبَبِ ) قالَت: قالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله: فَإِذا رَأَيتِ الَّذينَ يَتَّبِعونَ ما تَشابَهَ مِنهُ فَاُولئِكَ الَّذينَ سَمَّى اللَّهُ ، فَاحذَروهُم .۲

1.آل عمران: ۷ .

2.صحيح البخاري: ج ۴ ص ۱۶۵۵ ح ۴۲۷۳ ، صحيح مسلم: ج ۴ ص ۲۰۵۳ ح ۱ ، سنن أبي داوود: ج ۴ ص ۱۹۸ ح ۴۵۹۸ ، سنن الترمذي: ج ۵ ص ۲۲۳ ح ۲۹۹۴ ، سنن الدارمي: ج ۱ ص ۵۹ ح ۱۴۵ وليس فيه «فاُولئك الذين سمّى اللَّه» ، سنن ابن ماجة : ج ۱ ص ۱۸ ح ۴۷ نحوه ، كنز العمّال: ج ۱ ص ۱۹۳ ح ۹۷۹ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5276
صفحه از 580
پرینت  ارسال به