385
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم

م - مَثَل دل‏هاى سخت‏

(سپس دل‏هاى شما پس از اين [ واقعه ] سخت گرديد، همانند سنگ، يا سخت‏تر از آن ؛ چرا كه از برخى سنگ‏ها، جوى‏هايى بيرون مى‏زند، و پاره‏اى از آنها مى‏شكافد و آب از آن خارج مى‏شود، و برخى از آنها از بيم خدا فرو مى‏ريزد، و خدا از آنچه مى‏كنيد ، غافل نيست).

ن - مَثَل نادان‏

(آيا مى‏پندارى كه بيشتر آنان مى‏شنوند يا مى‏انديشند؟ آنان نيستند ، مگر مانند چارپايان ؛ بلكه گم‏راه‏ترند).

(و اگر خدا در آنان خيرى مى‏يافت ، قطعاً شنوايشان مى‏ساخت ، و اگر آنان را شنوا مى‏كرد، حتماً باز به حال اعراض، روى بر مى‏تافتند).

س - مَثَل عالِم بى‏عمل‏

(مَثَل كسانى كه [ عمل به ] تورات بر آنان بار شد [ و بدان مكلّف گرديدند ] ، آن گاه آن را به كار نبستند، همچون مَثَلِ خرى است كه كتاب‏هايى را بر پشت مى‏كشد. [ وه ] چه زشت است وصف آن قومى كه آيات خدا را به دروغ گرفتند! و خدا مردم ستمگر را راه نمى‏نمايد).

(و خبر آن كس را كه آيات خود را به او داده بوديم ، براى آنان بخوان كه از آنها عارى گشت . آن گاه شيطان، او را دنبال كرد و از گم‏راهان شد. و اگر مى‏خواستيم، قدر او را به وسيله آن [ آيات ] بالا مى‏برديم ؛ امّا او به زمين [ دنيا ]گراييد و از هوس خود ، پيروى كرد. از اين رو، داستانش چون داستان سگ است [ كه ] اگر بر آن حمله‏ور شوى ، زبان از كام برمى‏آورد، و اگر آن را رها كنى ، [ باز هم ] زبان از كام برمى‏آورد. اين، مَثَل آن گروهى است كه آيات ما را تكذيب كردند. پس اين داستان را [ براى آنان ] حكايت كن، شايد كه آنان بينديشند. چه زشت است داستان گروهى كه آيات ما را تكذيب و به خود ، ستم مى‏نمودند!).

ع - مَثَل همسر خوب و همسر بد

(خدا براى كسانى كه كفر ورزيده‏اند، زن نوح و زن لوط را مَثَل آورده [ كه ] هر دو ، در نكاح دو بنده از بندگان شايسته ما بودند و به آنها خيانت كردند و كارى از دست [ شوهران ] آنها در برابر خدا ساخته نبود، و گفته شد: «با داخل شوندگان ، داخل آتش شويد» ، و براى كسانى كه ايمان آورده‏اند، خدا همسر فرعون را مَثَل آورده، آن گاه كه گفت: «پروردگارا! پيش خود در بهشت ، خانه‏اى برايم بساز، و مرا از فرعون و كردارش نجات ده، و مرا از دست مردم ستمگر بِرَهان»).


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
384

م - مَثَلُ القُلوبِ القاسِيَةِ

(ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُم مِّن بَعْدِ ذَ لِكَ فَهِىَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَرُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغَفِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ) .۱

ن - مَثَلُ الجاهِلِ‏

(أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعَمِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلاً) .۲

(وَلَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لأََّسْمَعَهُمْ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعْرِضُونَ) .۳

س - مَثَلُ العالِمِ بِلا عَمَلٍ‏

(مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُواْ التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارَاً بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بَِايَتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الظَّلِمِينَ) .۴

(وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِى ءَاتَيْنَهُ ءَايَتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَنُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ * وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الأَْرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَث ذَّ لِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بَِايَتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ * سَاءَ مَثَلاً الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بَِايَتِنَا وَأَنفُسَهُمْ كَانُواْ يَظْلِمُونَ) .۵

ع - مَثَلُ الزَّوجِ الصّالِحِ وَالطّالِحِ‏

(ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كَانَتَا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَلِحَيْنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ يُغْنِيَا عَنْهُمَا مِنَ اللَّهِ شَيًْا وَ قِيلَ ادْخُلَا النَّارَ مَعَ الدَّ خِلِينَ * وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِ‏ّ ابْنِ لِى عِندَكَ بَيْتًا فِى الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِى مِن فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِى مِنَ الْقَوْمِ الظَّلِمِينَ) .۶

1.البقرة : ۷۴ .

2.الفرقان : ۴۴ .

3.الأنفال : ۲۳ .

4.الجمعة : ۵ .

5.الأعراف : ۱۷۵ - ۱۷۶ .

6.التحريم : ۱۰ و ۱۱ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5544
صفحه از 580
پرینت  ارسال به