ج - مجادله در دين
قرآن
(و كسانى كه در باره خدا پس از اجابت [ دعوت ] او ، به مجادله مىپردازند، حجّتشان پيش پروردگارشان باطل است و خشمى [ از خدا ] برايشان است و براى آنان عذابى سخت خواهد بود).
(كسانى كه به آن [ قيامت ] ايمان ندارند ، شتابزده آن را مىخواهند و كسانى كه ايمان آوردهاند، از آن هراسناك اند و مىدانند كه آن حق است. بدان آنان كه در مورد قيامت ترديد مىورزند، قطعاً در گمراهىاى دور و درازند).
(و گفتند: «آيا معبودان ما بهترند ، يا او؟» . آن [ مثال ] را جز از راه جدل براى تو نزدند ؛ بلكه آنان مردمى جدلپيشه اند).
(و [ لوط ] ، آنها را از عذاب ما سخت بيم داده بود ؛ ولى در تهديدها[ ى ما ] به جدال برخاستند).
(سپس نزديك آمد و نزديكتر شد، تا [ فاصلهاش ] به قدرِ [ طول ] دو كمان يا نزديكتر شد . آن گاه به بندهاش آنچه را بايد وحى كند، وحى فرمود. آنچه را دل ديد ، انكار نكرد. آيا در آنچه ديده است ، با او جدال مىكنيد؟).
(و به راستى، به سوى ثمود، برادرشان صالح را فرستاديم كه: «خدا را بپرستيد» . پس به ناگاه ، آنان دو دسته متخاصم شدند. [ صالح ]گفت: «اى قوم من! چرا پيش از [ جُستنِ ] نيكى، شتابزده خواهان بدى هستيد؟ چرا از خدا آمرزش نمىخواهيد؟ باشد كه مورد رحمت قرار گيريد» . گفتند: ما به تو و به هر كس كه همراه توست ، شگونِ بد زديم . گفت: «سرنوشت خوب و بدتان ، پيش خداست ؛ بلكه شما مردمى هستيد كه مورد آزمايش قرار گرفتهايد»).
(بگو: «پروردگارم به شماره آنها آگاهتر است . جز اندكى [ كسى شماره ] آنها را نمىداند» . پس در باره ايشان جز به صورت ظاهر ، جدال مكن و در مورد آنها از هيچ كس جويا مشو).
حديث
۱۷۷۴.المعجم الكبير - به نقل از ابو درداء و ابو امامه و واثلة بن اسقع و اَ نَس بن مالك - : روزى پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله بر ما وارد شد و ما مشغول بحث و مجادله در باره چيزى از امور دين بوديم. ايشان چنان عصبانى شد كه تا آن زمان ، آن گونه عصبانى نشده بود . سپس بر ما فرياد زد و فرمود: «آرام، اى امّت محمّد! پيشينيان شما به خاطر همين كار ، نابود شدند. مجادله را رها كنيد كه خير و فايده چندانى در آن نيست. مجادله را رها كنيد؛ زيرا مؤمن ، مجادله نمىكند. مجادله را رها كنيد؛ زيرا مجادلهگر قطعاً زيان مىبيند. مجادله را رها كنيد؛ زيرا تو را همين گناه بس كه پيوسته مجادله كنى. مجادله را رها كنيد؛ زيرا مجادلهگر را در روز قيامت ، شفاعت نمىكنم. مجادله را رها كنيد؛ زيرا كسى كه مجادله را در حالى رها كند كه حق با اوست، من برايش سه خانه در حومه و وسط و بالاى بهشت ، ضمانت مىكنم. مجادله را رها كنيد؛ زيرا نخستين چيزى كه پروردگارم ، مرا پس از نهى از بتپرستى، از آن نهى فرمود، مجادله بود» .
