265
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم

۱۷۱۲.امام باقر عليه السلام: آنچه را كه مى‏دانيد، بگوييد و چيزى را كه نمى‏دانيد، بگوييد: خدا داناتر است. همانا مرد ، آيه‏اى را از قرآن بيرون مى‏كشد۱ و در آن، به فاصله‏اى دورتر از ميان آسمان و زمين، فرو مى‏افتد.۲

۵ / ۵

بى‏نيازى جستن از استواران در دانش‏

۱۷۱۳.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: بر امّتم جز از سه چيز نمى‏ترسم: اين كه دارايى بسيار در اختيارشان قرار گيرد و بر اثر آن بر يكديگر حسادت ورزند و به جان هم افتند، و اين كه كتاب [خدا ]برايشان باز شود و مؤمن در پى تأويل آن بر آيد، در حالى كه (تأويل آن را كسى نمى‏داند جز خدا و استواران در دانش، [همانان‏] كه مى‏گويند : به آن ايمان داريم و همه‏اش از جانب پروردگار ماست و پند نمى‏گيرند ، مگر صاحبان خرد)، و [سوم‏] اين كه دانششان افزون گردد ؛ ولى آن را فرو گذارند و به آن اهمّيتى ندهند .

۱۷۱۴.امام صادق عليه السلام: علّت آن كه مردم در باره آيات متشابه به هلاكت افتادند ، اين است كه معناى آنها را نفهميدند و حقيقت آنها را نشناختند . از اين رو ، از پيش خود و با آراى خويش ، آنها را تأويل كردند و بدين سان ، خود را از سؤال كردن از اوصيا بى‏نياز دانستند و سخن پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله را پشت سرشان انداختند.

1.يعنى آن را از قرآن استخراج مى‏كند تا به وسيله آن به درستىِ مطلوب و رأى خويش استدلال نمايد.

2.يعنى به فاصله‏اى اين‏چنين، از معناى حقيقى آن ، دور مى‏شود.


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
264

۱۷۱۲.الإمام الباقر عليه السلام : ما عَلِمتُم فَقولوا ، وما لَم تَعلَموا فَقولوا: اللَّهُ أعلَمُ ، إنَّ الرَّجُلَ لَيَنتَزِعُ‏۱ الآيَةَ مِنَ القُرآنِ يَخِرُّ فيها أبعَدَ ما بَينَ السَّماءِ وَالأَرضِ .۲

۵ / ۵

الإِستِغناءُ عَنِ الرّاسِخينَ في العِلمِ‏

۱۷۱۳.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : لا أخافُ عَلى‏ اُمَّتي إلّا ثَلاثَ خِلالٍ: أن يَكثُرَ لَهُم المالُ فَيَتَحاسَدوا فَيَقتَتِلوا . وأن يُفتَحَ لَهُمُ الكِتابُ فَيَأخُذَهُ المُؤمِنُ يَبتَغي تَأويلَهُ ، (وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّ سِخُونَ فِى الْعِلْمِ يَقُولُونَ ءَامَنَّا بِهِ)۳ الآية وأن يَزدادَ عِلمُهُم فَيُضَيِّعوهُ ولا يُبالونَ عَلَيهِ .۴

۱۷۱۴.الإمام الصادق عليه السلام : إنَّما هَلَكَ النّاسُ فِي المُتَشابِهِ لِأَنَّهُم لَم يَقِفوا عَلى‏ مَعناهُ ، ولَم يَعرِفوا حَقيقَتَهُ ، فَوَضَعوا لَهُ تَأويلاً مِن عِندِ أنفُسِهِم بِآرائِهِم ، وَاستَغنَوا بِذلِكَ عَن مَسأَلَةِ الأَوصِياءِ ، ونَبَذوا قَولَ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله وَراءَ ظُهورِهِم .۵

1.لينزع الآية ، أي يستخرجها ليستدلّ بها على مطلوبه (مرآة العقول : ج ۱ ص ۱۳۷ ) .

2.الكافي: ج ۱ ص ۴۲ ح ۴ ، المحاسن: ج ۱ ص ۳۲۷ ح ۶۶۰ وليس فيه «والأرض» وكلاهما عن زياد بن أبي رجاء ، تفسير العيّاشي: ج ۱ ص ۱۷ ح ۳ عن أبي الجارود وليس فيه «من القرآن» ، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۱۹ ح ۲۵ .

3.إشارة إلى الآية ۷ من سورة آل عمران: (وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّ سِخُونَ فِى الْعِلْمِ...) .

4.تفسير ابن كثير : ج ۲ ص ۷ ، المعجم الكبير: ج ۳ ص ۲۹۳ ح ۳۴۴۲ ، مسند الشاميّين: ج ۲ ص ۴۴۳ ح ۱۶۶۵ ، كلّها عن أبي مالك الأشعري .

5.وسائل الشيعة: ج ۱۸ ص ۱۴۸ ح ۳۳۵۷۰ نقلاً عن رسالة المحكم والمتشابه للسيّد المرتضى عن إسماعيل بن جابر ، بحار الأنوار: ج ۹۳ ص ۱۲ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5472
صفحه از 580
پرینت  ارسال به