155
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم

۱۵۸۵.مجمع البيان - به نقل از ابو بصير - : از امام باقر عليه السلام در باره آيه : (كسانى كه گفتند: «پروردگار ما اللَّه است» ، سپس پايدارى ورزيدند) پرسيدم . فرمود: «به خدا سوگند كه آن ، همين عقيده‏اى است كه شما داريد و (اگر بر اين راه ، پايدارى مى‏كردند ، آنان را آبى گوارا مى‏نوشانديم) .

۱۵۸۶.تهذيب الأحكام - به نقل از محمّد بن عمرو بن سعيد ، از يكى از راويان شيعه - : زنى پيش عمر آمد و گفت : اى امير مؤمنان! من ، زناكرده‏ام . بر من ، حدّ خداوند را جارى ساز .
عمر ، فرمان به سنگسار كردنِ او داد . امير مؤمنان ، على عليه السلام ، حضور داشت . فرمود : «از او بپرس كه چگونه زنا كرده است» .
عمر از وى پرسيد . زن گفت : من در بيابان بودم كه به تشنگىِ سختى گرفتارشدم . خيمه‏اى ديدم و به سوى آن رفتم . در خيمه با مردى بيابانى رو به رو شدم . از وى آب خواستم . از دادن آب به من امتناع ورزيد ، مگر با اين شرط كه به وى تسليم گردم . به وى پشت كردم و فرار نمودم . تشنگىِ من فزونى يافت ، به گونه‏اى كه چشم‏هايم به گودى نشست و از زبان افتادم . وقتى تشنگى‏ام به نهايت رسيد ، نزد وى بر گشتم . او به من آب داد و با من نزديكى نمود .
على عليه السلام فرمود : «اين ، همان است كه خداوند عزّ وجلّ در باره آن مى‏فرمايد : (كسى كه [ براى حفظ جان خود ، به انجام دادن گناهى‏] ناچار شود ، بى آن كه ستمكار و متجاوز باشد ، بر او گناهى نيست) . اين زن ، ستمكار و متجاوز نيست» . پس رهايش كرد برود .
سپس عمر گفت : اگر على نبود ، عُمَر نابود مى‏گشت .

۱۵۸۷.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله - در باره اين سخن خداى متعال : (و هر كه حكمت يابد ، خيرى فراوان يافته است) - : حكمت ، همان قرآن است .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
154

۱۵۸۵.مجمع البيان عن أبي بصير : قُلتُ لِأَبي جَعفَرٍ عليه السلام : قَولُ اللَّهِ : (إِنَّ الَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَمُواْ)۱ قالَ : هُوَ وَاللَّهِ ما أنتُم عَلَيهِ ، و(لَوِ استَقاموا عَلَى الطَّريقَةِ لَأَسقَيناهُم ماءً غَدَقاً)۲ .۳

۱۵۸۶.تهذيب الأحكام عن محمّد بن عمرو بن سعيد عن بعض أصحابنا : أتَتِ امرَأَةٌ إلى‏ عُمَرَ ، فَقالَت : يا أميرَ المُؤمِنينَ ، إنّي فَجَرتُ ، فَأَقِم فِيَّ حَدَّ اللَّهِ . فَأَمَرَ بِرَجمِها ، وكانَ عَلِيٌّ عليه السلام حاضِراً ، قالَ : فَقالَ لَهُ : سَلها كَيفَ فَجَرَت ؟ قالَت :
كُنتُ في فَلاةٍ مِنَ الأَرضِ ، فَأَصابَني عَطَشٌ شَديدٌ ، فَرُفِعَت لي خَيمَةٌ ، فَأَتَيتُها ، فَأَصَبتُ فيها رَجُلاً أعرابِيّاً ، فَسَأَلتُهُ الماءَ ، فَأَبى‏ عَلَيَّ أن يَسقِيَني إلّا أن اُمَكِّنَهُ مِن نَفسي ، فَوَلَّيتُ مِنهُ هارِبَةً ، فَاشتَدَّ بِيَ العَطَشُ حَتّى‏ غارَت عَينايَ وذَهَبَ لِساني ، فَلَمّا بَلَغَ مِنّي‏۴ أتَيتُهُ فَسَقاني ، ووَقَعَ عَلَيَّ .
فَقالَ لَهُ عليه السلام : هذِهِ الَّتي قالَ اللَّهُ تَعالى‏ : (فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَ لَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ)۵ ، هذِهِ غَيرُ باغِيَةٍ ولا عادِيَةٍ إلَيهِ . فَخَلّى‏ سَبيلَها . فَقالَ عُمَرُ : لَولا عَلِيٌّ لَهَلَكَ عُمَرُ .۶

۱۵۸۷.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله - في قَولِهِ تَعالى‏: (وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِىَ خَيْرًا كَثِيرًا)۷ - : الحِكمَةُ القُرآنُ.۸

1.فصّلت : ۳۰ .

2.الجنّ : ۱۶ .

3.مجمع البيان : ج ۱۰ ص ۵۶۰ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۵۱ ح ۳۲ و ج ۲۴ ص ۲۶ ح ۳ نقلاً عن كنز الفوائد .

4.أي العطش .

5.البقرة : ۱۷۳ .

6.تهذيب الأحكام : ج ۱۰ ص ۴۹ ح ۱۸۶ ، كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۴ ص ۳۵ ح ۵۰۲۵ ، تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۷۴ ح ۱۵۵ ، بحار الأنوار : ج ۷۹ ص ۵۱ ح ۴۰ ؛ سنن سعيد بن منصور : ج ۲ ص ۶۹ ح ۲۰۸۳ عن أبي الضحى نحوه ، كنز العمّال : ج ۵ ص ۴۵۶ ح ۱۳۵۹۶ . وراجع : الإرشاد : ج ۱ ص ۲۰۶ .

7.البقرة : ۲۶۹ .

8.تفسير ابن كثير : ج ۱ ص ۴۷۶ ، الفردوس : ج ۴ ص ۴۱۹ ح ۷۲۲۱ كلاهما عن ابن عبّاس ، تفسير الطبري : ج ۳ الجزء ۳ ص ۸۹ عن قتادة من دون إسناد إليه صلى اللَّه عليه و آله ؛ منية المريد : ص ۳۶۸ عن ابن عبّاس ، مجمع البيان : ج ۱ ص ۷۵ عن قتادة من دون إسناد إليه صلى اللَّه عليه و آله ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۱۰۶ ح ۱ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5745
صفحه از 580
پرینت  ارسال به