۱ / ۳
نمونههايى از برهانهاى قرآن در توحيد
الف - برهان فطرت
قرآن
(آيا خبرِ كسانى كه پيش از شما بودند ، [يعنى] قوم نوح و عاد و ثمود، و آنان كه پس از ايشان بودند [ و ] كسى جز خدا از آنان آگاهى ندارد، به شما نرسيده است؟ فرستادگانشان دلايل آشكار برايشان آوردند ؛ ولى آنان دستهايشان را [ به نشانه اعتراض ] بر دهانهايشان نهادند و گفتند: ما به آنچه شما بِدان مأموريت داريد ، كافريم و از آنچه ما را بِدان مىخوانيد ، سخت در شكّيم . پيامبرانشان گفتند: «مگر در باره خدا ، پديدآورنده آسمانها و زمين ، ترديدى هست؟ او شما را دعوت مىكند تا پارهاى از گناهانتان را بر شما ببخشايد و تا زمان معيّنى شما را مهلت دهد» . گفتند: شما جز بشرى مانند ما نيستيد. مىخواهيد ما را از آنچه پدرانمان مىپرستيدند ، باز داريد. پس براى ما حجّتى آشكار بياوريد) .
(پس با گرايش تمام به حق، روى خود را به سوى اين دين نما، با همان سرشتى كه خدا مردم را بر آن ، سرشته است. آفرينش خداى ، تغييرناپذير است . اين است همان دين پايدار ؛ ولى بيشتر مردم نمىدانند).
(گروندگان خالص (حنيف) به خدا باشيد ، نه شريك گيرندگان براى او).
(و اگر از ايشان بپرسى: «چه كسى آسمانها و زمين را آفريده و خورشيد و ماه را [ چنين ] رام كرده است؟» ، حتماً خواهند گفت : اللَّه . پس چگونه [ از حق ] باز گردانيده مىشوند؟).
(و اگر از ايشان بپرسى : «چه كسى آسمانها و زمين را آفريده است؟» ، قطعاً خواهند گفت: تواناى دانا آنها را آفريده است).
حديث
۱۷۲۴.الكافى - به نقل از زراره - : از امام باقر عليه السلام در باره آيه (گروندگان خالص (حنيف) براى خدا باشيد و به او شرك نورزيد) پرسيدم .
فرمود: «آيين حنيف (يكتاپرستى) ، برخاسته از سرشت (فطرت) است كه خداوند ، مردم را بر آن ، آفريده است (و آفرينش خدا تغييرناپذير است)» . [آن گاه] فرمود: «خدا مردم را بر شناخت خود ، سرشته است» .