99
معناشناسی مراتب معرفت در قرآن (با تأکید بر روش معناشناسی شناختی)

تلاش می‏کنند این موارد را در فضای شک و بر اساس قواعد آن صورت دهند. به این ترتیب و به صورت کلی، نگاشت‏های میان دو قلمرو زمین بازی و شک را می‏توان در شکل زیر نشان داد:

شکل ۵: برقراری نگاشت میان حوزه شک و زمین بازی

نتایج استعاره مفهومی شک در قرآن

کاربست استعاره‏های مفهومی در زبان به منظور تطبیق یک قلمرو انتزاعی بر یک قلمرو محسوس برای فهم قلمرو انتزاعی از راه انطباق معقول به محسوس است. استعاره «شک زمین بازی» است نیز به همین ترتیب، شناخت مفهوم انتزاعی شک از طریق نگاشت با یک قلمرو محسوس را نشان می‏دهد. به این دلیل، برقراری نگاشت میان دو قلمرو به فهم معنای انتزاعی شک کمک می‏کند.

بر اساس استعاره مفهومی «شک زمین بازی است»، از دیدگاه قرآن، دیگر تردید معرفت‏شناختی - به معنای تردید در دو سوی معرفت - مفهوم شک را تشکیل نمی‏دهد؛ به این معنا که شخص میان دو امر معرفتی با احتمال مساوی یا ترجیح یک طرف تردید داشته باشد. به دلیل آنکه شک فقط فضایی برای


معناشناسی مراتب معرفت در قرآن (با تأکید بر روش معناشناسی شناختی)
98

همان افسانه‏هاى خرافى پيشينيان است»).

این آیات نشان می‏دهند که کافران چگونه تلاش می‏کنند تا در محیط بازی باقی بمانند. آنان ابتدا ادعای شک را مطرح می‏کنند، سپس برای اعتقاد خود شبه‏دلیل می‏تراشند و پس از آن تلاش می‏کنند ادعای پیامبران را اسطوره و از نظر معرفت‏شناختی غیر قابل اعتماد جلوه دهند. قرآن در آیات دیگری به مجادله آنان تصریح کرده است.۱ به این ترتیب، برخی از فعالیت‏هایی که در حیطه قواعد این محیط قابلیت انجام دارند، معرفت‏شناختی و برخی دیگر غیر معرفتی‏اند. مهم‏ترین فعالیت‏های نوع معرفت‏شناختی یا شبهه معرفتی آنان در قرآن را می‏توان در موارد زیر خلاصه کرد:

- توسل به جدل و مغالطه به جای علم؛

- آشکار ساختن برخی علوم در مقابل پنهان ساختن علوم دیگر؛

- پراکنده کردن علوم الهی پیشین و استفاده انتخابی از آنها؛

- ایجاد شبهه و تردید معرفت‏شناختی در میان مردم.

کافران همچنین در محیط بازی فعالیت‏های غیر معرفتی نیز انجام می‏دهند که می‏توان مهم‏ترین آنها را در موارد زیر خلاصه کرد:

- اتهام‏زنی به پیامبران؛

- تحقیر پیامبران و استهزای مؤمنان؛

- تحریک احساسات مردم؛

- انکار دعوت پیامبران؛

- پافشاری بر اعتقادت خود و رد صریح دعوت پیامبران.

نکته حائز اهمیت در این فعالیت‏ها آن است که بر پایه آیات قرآن، کافران

1.. سوره غافر، آیه ۳۵.

  • نام منبع :
    معناشناسی مراتب معرفت در قرآن (با تأکید بر روش معناشناسی شناختی)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1398
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 18094
صفحه از 416
پرینت  ارسال به