نمیشوند: «و قال في قول آخر: إن الشكّ عبارة عن اعتقادين متعاقبين لا يتصور الجمع بينهما».۱ بر این اساس همواره اعتقاد به یک امر مساوی با اعتقاد نداشتن به مقابل آن خواهد بود. بنابراین، در معنای شک معنای تردید وجود نخواهد داشت؛ زیرا اعتقاد به یک امر تا زمانی که اعتقاد به آن وجود دارد، مخالف تردید است. ملا صالح مازندرانی نیز در این باره مینویسد:
و الشكّ هو عدم قبول ما ذكر... و قيل: المراد بالتسليم هنا الإذعان و التصديق القلبي و فيه أنّ التسليم بهذا المعنى هو العلم و قد مرّ ذكره سابقا و على ما ذكرنا لا قصور فيه أصلا لأنّ هنا ثلاثة أشياء مترتّبة الأوّل العلم بصدق قول اللّٰه و قول الرّسول، الثاني ما ينشؤ من هذا العلم و هو الرضا بقولهما، الثالث ما ينشؤ من الرّضا و هو قبول قولهما.۲
با این بیان، تسلیم پس از دو مرحله علم و رضایت حاصل میشود. بنابراین، میتوان عکس فرآیند ایجاد تسلیم را در مورد شک صادق دانست؛ به این ترتیب که شک را در مرحله سوم دانست که بر این اساس یا در مرحله اول یعنی علم، مشکلی رخ میدهد و پیامد آن شک یعنی عدم تسلیم و اذعان قلبی خواهد بود، یا مرحله دوم اشکال پیدا میکند، یعنی علم به حقیقت حاصل میشود، ولی به سبب اینکه رضایت قلبی وجود ندارد، شک، به معنای عدم تصدیق، رخ میدهد. معنای عدم تسلیم را میتوان در آیات قرآن نیز مشاهده کرد.
در توضیح بیشتر باید یادآور شویم که یکی از ملاکهای تعیین معنای پیشنمونه، برتری در شبکه معنایی است. مراد از این ملاک، معنایی است که معمولاً متفاوت با معانی دیگر به کار رفته است؛ یعنی از میان معانی متفاوت یک واژه یک یا چند معنا بیشتر استعمال شده باشند. بر پایه این ملاک، از پانزده
