این کاربرد صرف دیدن را شامل نمیشود، بلکه آموزشی را نشان میدهد که مشاهده در آن نقش اصلی را برعهده دارد: (إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِما أَراكَ اللَّهُ)۱، این کتاب را به حق بر تو نازل کردیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته در میان مردم قضاوت کنی.
مشاهده به معنای اعتقاد
در آیه (إِنِّي أَرَاكَ وَقَوْمَكَ فِي ضَلاَلٍ مُّبِينٍ؛۲ من تو و قوم تو را در گمراهی آشکاری میبینم) نیز رؤیت به معنای مشاهده صرف نیست، بلکه هدفش بیان اعتقاد گوینده است.
رؤیت به معنای تأمل
(وَ اتَّخَذَ قَوْمُ مُوسى مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلاً جَسَداً لَهُ خُوارٌ أَ لَمْ يَرَوْا أَنَّهُ لا يُكَلِّمُهُمْ وَ لا يَهْديهِمْ سَبيلاً؛۳
قوم موسى بعد (از رفتن) او (به ميعادگاه خدا)، از زيورهاى خود گوسالهاى ساختند؛ جسد بىجانى كه صداى گوساله داشت! آيا آنها نمىديدند كه با آنان سخن نمىگويد و به راه (راست) هدايتشان نمىكند؟).
رؤیت در این آیه به معنای تفکر و تأملی است که نتیجه عقلانی در پی خواهد داشت.
با توجه به تقسیماتی که در معنای رؤیت در قرآن بیان شد، به آیه ۲۶۰ سوره بقره بازمیگردیم. در اجابت به درخواستِ ابراهیم علیه السلام خداوند او را در فرآیند