دانست. در تمام این آیات نوعی درک بدون واسطه از واقع دیده میشود؛ چه این مواجهه با واقع، که به صورت اسمی آمده است، حالتی در دنیا را نشان دهد و چه مواجهه انسان پس از مرگ را. نمونه مواجهه با واقع در دنیا در آیه زیر دیده میشود:
(فَمَكَثَ غَيْرَ بَعِيدٍ فَقَالَ أَحَطتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَ جِئْتُكَ مِن سَبَإٍ بِنَبَإٍ يَقِينٍ؛۱
چندان درنگ نکرد (که هدهد آمد و) گفت: «من بر چیزی آگاهی یافتم که تو بر آن آگاهی نیافتی من از سرزمین سبأ یک خبر قطعی برای تو آوردم).
به دلیل نشان دادن مواجهه مستقیم با واقع است که در فرآیند یقین از واژه احاطه استفاده شده است. احاطه فرآیندی در علم است که بیشترین میزان تماس با واقع را به تصویر میکشد. در نمونه اخروی یقین در کاربرد اسمی نیز میتوان به آیات سوره تکاثر توجه کرد.۲ در این آیات مواجهه با واقعیت خارجی بدون هیچ واسطهای دیده میشود. در این آیات از واژههای مختلف علمی برای تماس با واقع بهره گرفته شده است. استفاده از واژه رؤیت با تأکیدهای لفظی بسیار برای بیان تماس مستقیم با واقعیت است.
مفهومسازی قرآنی یقین
در بررسی مفهومی یقین در قرآن لازم است به آن دسته از عناصر معنایی که در تعیین نمونه اولیه یقین به نحو ایجابی یا سلبی دخالت دارند توجه شود. همچنین ضروری است آیاتی که مشتمل بر یقیناند از نظر ویژگیهای مفهومی یقین تحلیل شوند تا اگر مؤلفه دیگری در مفهوم یقین مورد توجه قرآن است،