قرآن همچنین ظن را در موضوعات معرفتی در مسیری خلاف جهت علم دانسته است؛ بنابراین، ظن به عنوان مسیرپیما به سمت علم حرکت نمیکند:
(وَ مَا لَهُم بِذَٰلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ؛۱
آنان به این سخن که میگویند علمی ندارند بلکه تنها حدس میزنند (و گمان بیپایه دارند)).
شکل ۱۳: نمابرداری نسبت ظن با علم
با توجه به اینکه در این آیه نمای فعلی از ظن به تصویر درآمده است، این نمابرداری فرآیندی را نشان میدهد که به علم ختم نمیشود. در این آیه در حقیقت فرآیند ظنورزی فرآیندی دانسته شده که منجر به مصدر علم نمیشود؛ به این معنا که آنان به طور مرتب و مستمر در استدلال و شاهد آوردن از ادله و شواهد غیر علمی بهره میبرند و بهرهگیری از این شواهد غیر علمی فرآیند ظنی نامیده شده است.
در آیهای دیگر، قرآن ظن را در مقابل علم به صورت اسمی نما کرده است. در این آیات ظن از فرآیندهای غیر علمی حاصل شده است و از دیدگاه قرآن چنین ظنی به دلیل حاصل شدن از ادله غیر علمی، حجیت و اعتبار ندارد و سزاوار پیروی نیست:
(وَ مَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ؛۲
و علم به آن ندارند و تنها از گمان پیروی میکنند).