17
معناشناسی مراتب معرفت در قرآن (با تأکید بر روش معناشناسی شناختی)

پیش‏گفتار

معارف دینی از اساسی‏ترین جنبه‏های دین‏اند که خود بر شناخت ماهیت معرفت و ویژگی‏های آن متوقف‏اند. از مهم‏ترین بخش‏های معرفت‏شناسی نیز درجات معرفت، نظیر یقین، ظن، اطمینان و جایگاه آنها در معرفت‏بخشی انسان است. زمانی که سخن از معارف دینی به میان می‏آید، نمی‏توان برای آن به تعریفی تأیید نشده از متن دین تمسک جست و دیدگاه متون دینی در معرفت را یکسره نادیده انگاشت؛ به‏ویژه وقتی که متون دینی خود در مباحث معرفت‏شناسی برخوردار از دیدگاه خاصی بوده، آن را ارائه کرده باشند. بدین ترتیب تعریف، ویژگی‏ها و مراتب معرفت باید بر اساس نوع نگاه متون دینی به آنها تنظیم شود. به همین دلیل، ضروری است در معرفت‏شناسی قرآن‏بنیاد تعریف و معنای واژه‏های معرفتی با تحلیل آیات قرآن و بدون هیچ‏گونه پیش‏فرض ذهنی به دست آیند. می‏توان ادعا کرد که در مباحث معرفت‏شناسی در حوزه اسلامی - به جز مواردی معدود در سطح مقاله و پایان‏نامه - تحقیق مستقل و مبسوطی که با رویکرد قرآنی یا روایی صرف به معناشناسی معرفت، گونه‏ها، منابع و مراتب آن اقدام کرده باشد، دیده نمی‏شود. بیشتر نگاشته‏های پیشین همان مفاهیم و تعریف‏هایی را در معنای واژه‏‏های قرآنی - معرفتی به کار برده‏اند که از علوم دیگر، نظیر منطق، وام گرفته‏اند. در نهایت با چنین رویکردی


معناشناسی مراتب معرفت در قرآن (با تأکید بر روش معناشناسی شناختی)
16

رسم ديگران به دور است.

بر پيامبر بزرگ و خاندان پاكش كه چنين مسيرى را فراروى ما گشودند، سلام و صلوات مى‏فرستيم و براى عالمانى كه اين راه را همچنان گشوده نگاه داشتند، رحمت و رضوان خداوندى مى‏خواهيم و براى دانشيارانى كه تا روشن ساختن افق‏هاى معرفت وحيانى، دست از تلاش و طلب بر‏نمى‏دارند، نصرت و غيرت مى‏طلبيم. اين اثر به‏ويژه مرهون تلاش محقق گرامى جناب حجة الاسلام دكتر رکعی و همكارى گروه روش‏شناسى و مبانى معرفتى است كه از همه آن عزيزان و به ويژه از مدير محترم گروه حجت الاسلام و المسلمين دكتر قائمى نيا قدردانى مى‏كنيم. عزيزان ديگرى در پژوهشكده براى به ثمر رساندن اين آثار تلاش كرده‏اند كه از همگى و به‏ويژه از معاون محترم پژوهشکده جناب حجت الاسلام دكتر اکبر اقوام كرباسى تشكر مى‏كنيم. حمايت‏هاى رياست محترم پژوهشگاه حضرت آيت اللّٰه رى شهرى همواره اعضاى پژوهشكده را رهين منّت خويش داشته است، از ايشان و قائم مقام محترم پژوهشگاه جناب حجت الاسلام و المسلمين دكتر برنجكار و همكارانشان صميمانه سپاسگزاريم.

محمد تقى سبحانى

رئيس پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام

  • نام منبع :
    معناشناسی مراتب معرفت در قرآن (با تأکید بر روش معناشناسی شناختی)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1398
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 18215
صفحه از 416
پرینت  ارسال به