علی زیادة المعانی»،۱ معنای دیگری به جز بازگشت به عقب در نظر بگیریم، آن معنا توقف خواهد بود که البته معنای گسترشیافته تردید در شبکه شعاعی آن است. معنای اضطراب نفسانی میتواند در لایههای انتهایی شبکه شعاعی تردید، در جایگاه نتیجه آن قرار گیرد، ولی به معنای مرکزی ریب سرایت نخواهد کرد.
تهمت
برخی از لغتشناسان به منظور متمایز ساختن ریب از شک، مؤلفه تهمت را به معنای ریب افزودهاند. نمونه را میتوان در منابع بسیاری مشاهده کرد که به صراحت یکی از معانی ریب را تهمت دانستهاند.۲ لازم است با بررسی آیات ریب، میزان صحت چنین معنایی را به آزمایش گذاشت.
برخی از آیات قرآن از شمول معنای تهمت در ریب ابا دارند. این دسته از آیات شامل آیاتی میشوند که متعلَّق ریب قیامت یا آیات نازل شده میدانند. برای نمونه:
(وَ إِنْ كُنْتُمْ في رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ؛۳
اگر در آنچه بر بنده خود [پیامبر] نازل کردهایم شک و تردید دارید (دست کم) یک سوره همانند آن بیاورید).
(إِنَّما يَسْتَأْذِنُكَ الَّذينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ارْتابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ في رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ؛۴
