127
اسلام‌ پژوهی در اسرائیل

میلادی، یعنی زمانی که رکن‎الدوله حامی ابن‎بابویه گشت و ابن‎بابویه در مقابل، برای پرسش‌هایی که ولی نعمت او در باب موضوعات اعتقادی برای او مطرح کرده بود، پاسخ‌هایی فراهم کرد. ابن‎بابویه در ری از ارج و منزلت والا برخوردار گشت؛ گو اینکه به نظر می‌رسد نفوذ وی تا اندازه‌ای در پایان زندگی او کاهش پیدا کرده بود. او درگذشت و در ری، به خاک سپرده شد و همان جا، بقعه‌ای به شکل گنبد، بر آرامگانه وی بنا نهاده شد.

ابن‎بابویه نگارنده پرکاری بود، هرچند از ۳۰۰ اثری که به او نسبت داده شده، کمتر از ۲۰ عنوان باقی مانده است؛ با وجود این، آثار برجای‎مانده پرشمارتر از آثار هر نویسنده متقدم یا همعصر وی بوده و اثرگذاری آنها بر نسل‌های بعدی، چشمگیر است.

من لا یحضره الفقیه، معروف‌ترین اثر ابن‎بابویه است. همچنان‎که از ‎عنوان بر می‌آید، نیاز به چنین اثری پس از غیبت امام دوازدهم - که به غیبت کبرا معروف بوده و از سال ۹۴۱ میلادی، شروع شده است  - پدید آمد؛ همان که زمانی دراز در دسترس نبود تا به سؤال‌های اموری دینی پاسخ دهد. این اثر در سال ۹۷۹ میلادی به پایان رسید و یکی از چهار کتاب فقهی معیار شیعه اثناعشری گشت. تألیفات فقهی مختصرتر، الهدایه (راهنمایی) و المقنع فی الفقه (مقدار کافی در فقه) است.

همچنین تسلط ابن‎بابویه در احادیث امامیه، شاخص است و آثاری مانند ثواب الأعمال و عقاب الأعمال که احادیثی را درباره پاداش و کیفر اعمال درخور ستایش و یا شرارت‌آمیز در بر می‌گیرد و علل الشرایع که در آن احادیث بسیاری در ایضاح علت‌هایی که زیرساخت وظیفه‌های گوناگون دینی است، آورده شده است و کتاب الخصال  که احادیث توصیف‌کننده خصلت‌ها و اعمال بسیاری به‎ترتیب شماره‌های فزاینده از یک تا یک میلیون در آن دسته‌بندی شده‌اند. کتاب عیون أخبار الرضا از ابن‎بابویه، گنجینه گران‌بهایی از اطلاعات درباره زندگی و روزگار امام هشتم، علی


اسلام‌ پژوهی در اسرائیل
126

در این جا دو مقاله را به صورت کوتاه و مختصر مرور می‎کنیم.

مقاله «ابن‏بابویه

کولبرگ مقاله «ابن‏بابویه (ابن‎بابویهی)»۱ را در سال ۲۰۰۵ به رشته تحریر درآورده است. وی در تمام این مقاله، به جای ابن‎بابویه، از عنوان ابن‎بابویهی استفاده کرده است؛ ولی واژه درست، همان ابن‎بابویه است و او در خواندن این عنوان، اشتباه کرده است. در هر حال وی در این مقاله، نوشته است:

ابن‎بابویه (۳۰۶۳۸۱ ق/ ۹۱۸۹۹۱ م)، ابوجعفر محمد بن علی معروف به الصدوق (راستگو)، فقیه و محدث شیعه امامیه، دانسته‌های ما درباره زندگی او، بسیار اندک است. بر پایه باور عامه‌پسند، وی پس از آن زاده شد که پدرش، شخصیت مهم جامعه شیعه امامیه قم، از امام غائب] علیه السلام [درخواست کرده بود که دعا کند تا به او پسری عطا شود. پدر، تأثیر تعیین‌کننده‌ای در پرورش و آموزش اولیه ابن‎بابویه داشت. ابن‎بابویه به رسم روزگار در جست‎وجوی دانش، فراوان به مسافرت پرداخت. وی در سال ۹۶۳ میلادی، به بغداد رفت و پس از توقفی بیش از یک سال، رهسپار مکه شد تا پیش از آنکه در ۹۶۶ میلادی، به بغداد یا کوفه، برگردد، مناسک حج را به جای آورد.

ابن‎بابویه از نیشابور و دیگر شهرهای خراسان، به صورت مکرر دیدن کرد و از سوی بسیاری، به عنوان شخصیت برجسته تشیع دوازده امامی خراسان، مورد توجه قرار گرفت. مسافرت‌های وی تا ماوراءالنهر کشیده شد.]در سال[۹۷۹ میلادی از آنجا، دیدن کرد. در مرحله‌ای از زندگی، وی با شهر غربی ایران، ری، ارتباط‌هایی برقرار کرد. این ارتباط‌ها از حدود سال ۹۸۳

1.. Ibn–Babawayhi (۲۰۰۵).

  • نام منبع :
    اسلام‌ پژوهی در اسرائیل
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1399
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1377
صفحه از 334
پرینت  ارسال به