طریق پیش‏گفته از معدود سندهایی است که به صورت کامل در تفسیر العیّاشی به یادگار مانده است. عیّاشی در این سند با دو واسطه از عبیدی نقل کرده است. نخستین آنها، «ابو سعید جعفر بن احمد بن ایّوب سمرقندی» عالم و متکلّم اهل سمرقند است که وی را «صحیح الحدیث و المذهب» دانسته‏اند.^۱ جعفر بن احمد نیز از طریق «ابو محمّد عمرکی بن علی البوفکی النیشابوری» از عبیدی نقل کرده است. نجاشی در باره عمرکی بن علیّ می‏نویسد: «شیخ من أصحابنا ثقة، روى عنه شیوخ أصحابنا؛ منهم عبد اللّٰه بن جعفر الحمیری».^۲ گفته‏اند که او در سمرقند، غلامانی ترک را برای امام عسکری علیه السّلام خریده است.^۳ در روایت یاد شده در تفسیر العیّاشی، این سند بر سند «... عمرکی بن علیّ البوفکی عن علیّ بن جعفر» عطف شده است. عمرکی بن علی، از راویان اصلی کتاب المسائل علی بن جعفر است.^۴ از این رو می‏توان یکی از منابع عیّاشی را در این حدیث همین کتاب دانست و به همین قرینه اگر منبع دیگر حدیث کتاب‏های عبیدی باشد، قاعدتاً کتاب المسائل است. گفتنی است که این طریق و طریق‏های مشابه آن که در پی خواهند آمد، غالباً به یونس بن عبد الرحمن ختم می‏شوند و به دیگر سخن، حلقظه مشترک آنها یونس است. بدین سان، احتمال دارد که عیّاشی حدیث را از کتاب‏های یونس نقل کرده باشد. پیوندهای گسترده خراسانیان با بغداد و علقه عیّاشی به میراث یونس هم مؤیّدی بر این مطلب است.

طریق ۳۴: محمّد بن مسعود العیّاشی، عن جعفر بن أحمد بن أیّوب السمرقندی عن عمرکی بن علیّ البوفکی و حمدان بن سلیمان النیشابوری، عن محمّد بن عیسی بن عبید (شواهد التنزیل)

سه نقل از این طریق در شواهد التنزیل حسکانی وجود دارد. ابو القاسم عبید اللّٰه بن عبد اللّٰه بن احمد بن محمّد بن حسکان قرشی عامری نیشابوری(م۴۹۰ق)، معروف به «حاکم

زراری بوده است و نقل کتاب التفسیر از سوی محمّد بن جعفر یقینی نیست.

طریق ۳۳: محمّد بن مسعود العیّاشی، عن جعفر بن أحمد بن أیّوب السمرقندی، عن عمرکی بن علیّ البوفکی النیشابوری، عن محمّد بن عیسی بن عبید (تفسیر العیّاشی)

یک حدیث با این طریق در تفسیر العیّاشی وجود دارد. تفسیر العیّاشی از تفاسیر روایی کهن شیعه و مربوط به دوران غیبت صغراست. امروزه بخش‏هایی از این تفسیر تا سوره کهف بر جای مانده و بخش دوم آن، مفقود است. اسانید احادیث در نسخه کنونی نوعاً حذف شده اند. نسخه‏نویس تفسیر در مقدّمه می‏نویسد که: در دیار خود، جویای کسی شدم که سماع یا اجازه‏ای از عیّاشی داشته باشد؛ امّا نیافتم. از این رو سندها را حذف کردم و متون را بر جای نهادم تا کار را بر خواننده آسان سازم».^۱ نویسنده این کتاب، ابو نضر محمّد بن مسعود بن محمّد بن عیّاش سلمی سمرقندی، معروف به عیّاشی است. نجاشی در باره او می‏نویسد:

«أبو النضر المعروف بالعیّاشی، ثقة صدوق، عین من عیون هذه الطائفة، و كان یروی عن الضعفاء كثیراً، و كان فی اوّل أمره عامّی المذهب و سمع حدیث العامّة فأكثر منه، ثمّ تبصّر و عاد إلینا و كان حدیث السنّ، سمع أصحاب علیّ بن الحسن بن فضّال و عبد اللّٰه بن محمّد بن خالد الطیالسی و جماعة من شیوخ الكوفیین و البغدادیین و القمیین. قالَ أبو عبد اللّٰه الحسین بن عبید اللّٰه: سمعت القاضی أبا الحسن علیّ بن مُحَمَّد: قالَ لنا أبو جعفر الزاهد: أنفق أبو النضر على العلم و الحدیث تركة أبیه سائرها و كانت ثلاثمئة ألف دینار، و كانت داره كالمسجد بین ناسخ أو مقابل أو قارئ أو معلّق مملوءة من الناس».^۲

شیخ طوسی هم او را به «جلیل القدر، واسع الأخبار، بصیر بالروایة مطّلع علیها»^۳ و «أكثر أهل المشرق علماً و فضلاً و أدباً و فهماً و نبلاً فی زمانه»^۴ ستوده است.