بخشودگی آن (نساء: ۴۸ و ۱۱۶)^۱ از دیگر موضوع‏های مرتبط با بحث ایمان است که در شش روایت از روایات این دسته، بر پایه آیات قرآنی بدان‏ها پرداخته شده است. معنای حنیف بودن (آل عمران: آیه ۶۷) و تبیین و توضیح در باره (وَ مِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَعْبُدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ)^۲، از دیگر مباحث این دسته است.

روایات عبیدی در کنار موضوعات کلان پیشین، به برخی موضوعات قرآنی پراکنده، در گستره‏ای محدود پرداخته‏اند. یک روایت در باره چگونگی سجود خورشید (حج: آیه ۱۸)،^۳ یک روایت در باره چیستی توبه نصوح (تحریم: آیه ۸)، یک روایت در باره دعا (فاطر: آیه ۲)^۴ و یک روایت در باره نشانه عالِم‏ از این جمله‏اند.

۳۶ روایت از روایات تفسیری محمّد بن عیسی بن عبید، در گونه «جری و تطبیق» قرار می‏گیرند و ۵۰/۲۲ در صد مجموع روایات تفسیری او را تشکیل می‏دهد. بخش مهمّی از این روایات، آیات قرآن را به موضوعات مختلف در پیوند اهل بیت و ولایت پیوند می‏زند. معرّفی ائمّه علیهم السّلام به عنوان «مصداق امت وسط و شهید» (بقره: آیه ۱۴۳)، صاحب امر موصی له (بقره: آیه ۱۸۰)،^۵ متوسّمان (حجر: آیه ۷۵)، من عنده علم الکتاب (رعد: آیه ۴۳)^۶ و اهل ذکر (انبیاء: آیه ۷) و این که تعیین مصداق امام، امری تعیین شده در کتاب الهی است (احزاب: آیه ۶)^۷ دوازده روایتی است که مستقیماً به امامان و شئون مختلف آنان مربوط می‏شود. بخشی از این روایات (پنج روایت) به پذیرش ولایت ائمّه مربوط می‏شود و از مصداق بودن معرفت امام برای حکمت (بقره: آیه

در گونه مورد نظر ما، ۲۵ روایت (۳۲/۲۲ در صد روایات تفسیری - تبیینی) به مبحث «ایمان و کفر» و جلوه‏ها و نمودهای عملی آنها می‏پردازد. یک روایت از خمیرمایه ایمان - یعنی فطرت - سخن می‏گوید و آن را در آیه ۳۰ سوره روم به اسلام و توحید الهی تفسیر می‏کند.^۱۳ روایت به مناسبت آیات ۸۳ سوره آل عمران و ۱۷۲ سوره اعراف^۲ از پیش‏زمینه‏های ایمان در عوالم پیش از دنیا و اقرار بر ربوبیت در آنها سخن می‏گویند. پنج روایت هم به صورت کلّی به ایمان و اسلام، رتبت آنها نسبت به هم و تقسیم‏بندی مردمان بر پایه باور و عدم باور و... می‏پردازد و بر این اساس به موضوعاتی چون: اصناف مردمان به لحاظ کفر و ایمان (تغابن: آیه ۲)، ابتلای بسیاری از باورمندان به شرک طاعت (یوسف: آیه ۱۰۶)،^۳ نشانه بودن پذیرش یا عدم پذیرش هدایت برای شکر و کفر (انسان: آیه ۳)، ایمان سکینه نازل شده بر قلب‏های مؤمنان که خدا در قرآن بدان اشاره کرده (فتح: آیه ۴)^۴ و فراتر بودن ایمان حقیقی از اسلام (حجرات: آیه ۱۴) اشاره می‏کند. در شش روایت از روایات پیش‏گفته، در باره گروه‏هایی سخن گفته می‏شود که در باره ماهیت ایمانی آنها گفتگو و بحث وجود دارد، مانند: «مستضعف» (نساء: ۹۷ - ۹۹)،^۵ «اصحاب اعراف» (اعراف: آیه ۴۶)، «مؤلّفة قلوبهم» (توبه: آیه ۶۰).^۶ عملکردهای غیر مؤمنانه چون اذاعه (بقره: آیه ۶۱)، خیانت (تحریم: آیه ۱۰)،^۷ ظلم و چگونگی کیفر آن (انعام: آیه ۱۲۹)، چیستی لمم (نجم: آیه ۳۲)،^۸ گناه کبیره و امکان