277
میراث تفسیری محمّد بن عیسی بن عبید یقطینی

ضمائم


میراث تفسیری محمّد بن عیسی بن عبید یقطینی
276

بخش‏های بر جای مانده از تفسیر العیّاشی دیده می‏شود.

حمدویه بن نصیر کشّی از دیگر واسطه‏ها میان عیّاشی و محمّد بن عیسی است. یک روایت از این طریق در تفسیر العیّاشی آمده است. روایتی با همین واسطه‏ها به کمال الدین و تمام النعمة‏ی صدوق هم راه پیدا کرده و پس از رسیدن به عیّاشی از طریق پسر او، جعفر بن محمّد بن مسعود، به استاد صدوق (مظفّر بن جعفر علوی) رسیده و از او برای صدوق نقل شده است.

در روایتی دیگر، حمدویه بن نصیر به مشارکت برادرش ابراهیم بن نصیر از عبیدی نقل می‏کند و این روایت از گذرِ عیّاشی در کتاب رجالِ شاگردش، محمّد بن عمر بن عبد العزیز کشّی، نقل می‏شود.

محمّد بن نصیر کشّی (دو روایت)، جبریل بن احمد فاریابی (یک روایت)، علی بن محمّد بن شجاع نیشابوری (یک روایت) و علی بن عبد اللّٰه بن مروان بغدادی (یک روایت) از دیگر محدّثانی هستند که محمّد بن مسعود عیّاشی از طریق آنها به روایات عبیدی دست یافته و آنها را در آثار خویش آورده است. چهار روایت از این مجموع را جعفر بن محمّد بن مسعود عیّاشی به تنهایی و یک روایت را با مشارکت حیدر بن نعیم سمرقندی، از شاگردان و ناقلان آثار عیّاشی، برای مظفّر بن جعفر علوی نقل کرده‏اند و از ره‏گذر او در کتاب‏های صدوق چون کمال الدین و تمام النعمة، معانی الأخبار و علل الشرائع ظهور و بروز یافته‏اند. دو نقل مرسل هم از عبیدی در تفسیر العیّاشی وجود دارد که واسطه‏های نقل آنها بدین اثر معلوم و روشن نیست.

نقل عالمان مناطق دیگر از عبیدی به ندرت یافت می‏شود. در یک روایت، محمّد بن جعفر رزّاز کوفی، از ناقلان برخی آثار عبیدی، به چشم می‏خورد و از طریق او روایت در تفسیر القمی نقل می‏شود و در یک روایت هم ابراهیم بن اسحاق احمری نهاوندی از عبیدی نقل می‏کند که بعدها به وسیله ظفر بن حمدون بادرایی و پس از او علی بن شبل بغدادی به الأمالی شیخ طوسی راه می‏یابد. چهار روایت مرسل هم در الاختصاص منسوب به شیخ مفید وجود دارد که واسطه‏های انتقال آنها بدین کتاب روشن نیست.

  • نام منبع :
    میراث تفسیری محمّد بن عیسی بن عبید یقطینی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1399
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1333
صفحه از 291
پرینت  ارسال به