شاگردان مهم و اصلی آنان به شمار می‏رود.

عبید بن یقطین، برادر علی و جدّ صاحب ترجمه، از راویان ناشناخته است که روایتی از امام صادق علیه السّلام نقل می‏کند و پسرش عیسی و نوه‏اش محمّد، این روایت را برای برقی نقل کرده‏اند و کلینی هم با واسطه گروهی از اساتید خویش (عدّة من أصحابنا) آن را در الکافی آورده است.^۱

برادر محمّد بن عیسی، جعفر بن عیسی بن عبید، از اصحاب امام رضا علیه السّلام و راویان حدیث بوده و در کتب اربعه و آثار شیخ صدوق از او بیست روایت نقل شده و در رجال الکشی نیز در سند سه روایت قرار گرفته است.^۲ بیشتر منقولات او را محمّد بن عیسی گزارش می‏کند.^۳

اساتید

گفته‏اند عبیدی در شمار اصحاب و راویان امام رضا (ش۲۰۳ق)،^۴ امام جواد (ش۲۲۰ق)،^۵ امام هادی (ش۲۵۴ق)^۶ و امام عسکری علیهم السّلام (ش۲۶۰ق)^۷ بوده است. او از مهم‏ترین راویانی است که میراث روایی یونس بن عبد الرحمان بغدادی^۸ را نقل کرده

۱۶۱ق او را به اجرای طرح اصلاح و مرمّت راه حج از بغداد به مکّه گماشت و تا سال ۱۷۱ق در این سمت باقی بود. همان خلیفه، او را در سال ۱۶۷ق به نظارت بر طرح گسترش مسجد الحرام منصوب کرد. وی در سال ۱۶۹ق سر حسین بن علی (شهید فَخ) را که علیه عبّاسیان قیام کرده و به شهادت رسیده بود، برای هادی عبّاسی برد و خودش در سال ۱۸۵ق در بغداد در گذشت. یقطین، نه از پیروان ائمّه اطهار علیهم السّلام بود و نه به علویان دل‏بستگی داشت. وی در زمان قیام زید بن علی، به همراه یکی از رؤسای نهضت عبّاسی، ابو سلمه خلّال، کوفه را ترک کرد تا مجبور به حمایت از زید نشود.^۱

او دو پسر به نام‏های «علی» و «عبید» داشته است^۲ و چنین می‏نماید که این دو و نسل‏های پسین آنان از پیروان ائمّه علیهم السّلام بوده‏اند.^۳ ابو الحسن علی بن یقطین بن موسی (۱۲۴ - ۱۸۲ق) با این که از بلندمرتبه‏ترین مقامات دستگاه خلافت عبّاسی به شمار می‏آمد، امّا از موالیان امام کاظم علیه السّلام بود^۴ و از آن امام روایات فراوانی نقل کرده است.^۵ بنا بر نقل‏ها، علی، نگران بود نفرین امام صادق علیه السّلام به کسانی که عبّاسیان را بر مسند قدرت نشاندند، شامل او و اعقابش شود؛ امّا امام کاظم علیه السّلام او را از این نگرانی رهانید.^۶ حسن و حسین، فرزندان علی بن یقطین، نیز از اصحاب و راویان امام کاظم و امام رضا علیهما السّلام بوده‏اند^۷ که «مُحَمَّد بن عیسی بن عبید»، به حکم پیوند خویشاوندی و قرابت، از