اساس اسناد کتب اربعه، وی بیش از ۹۰۰ روایت از فضالة بن ایّوب، ۷۷۶ روایت از صفوان بن یحیی، ۶۸۱ روایت از محمّد بن ابی عمیر، ۱۲۸ روایت از عثمان بن عیسی و ۵۸ روایت از احمد بن محمّد بن ابی نصر بزنطی اخذ نموده است. تنها کسی که او از طایفه سوم اصحاب اجماع استثنا نموده و تقریباً هیچ روایتی از او اخذ نکرده، فقیه برجسته و متکلّم نامی، یونس بن عبد الرحمان است. با این که کشّی، یونس و صفوان را افقه اصحاب اجماع خوانده، حسین بن سعید از شاگردی نزد یونس خودداری کرده و از محافل درسی او دوری گزیده است.

البتّه اهتمام حسین بن سعید در گردآوری فقه اهل بیت علیهم السلام و افقه بودن یونس، با روگردانی او از دانش یونس تأمّل برانگیز است. نتیجه تأمّل در این باره گویای آن است که توجّه فراوان وی به برخی مشایخ و روگردانی از برخی نام‏آوران و بزرگان حدیث، ناشی از مبانی فکری و رویکرد فقهی اوست. بررسی فضای فکری و جریان‏های حاکم بر اندیشه راویان عصر حضور، نشانگر گوناگونی مبانی فکری و ملاک اخذ روایات در دوران دانش‏اندوزی حسین بن سعید است. در حقیقت، راز روی‏گردانی او از فقه یونسی، اندیشه حدیثی و رویکرد فقهی یونس بن عبد الرحمان است که روش حسین بن سعید کاملاً با آن متفاوت است.

به گفته استاد محقّق، آقای مدرّسی طباطبایی، در دوران حضور ائمّه علیهم السلام، دو جریان فقهی در جامعه شیعه وجود داشته است: یکی دنباله روش سنّتی و دیگری بر پایه تحلیل‏های عقلی. ایشان در این باره می‏نویسد:

در دوره حضور امام، دو گونه فقه در جامعه شيعی وجود داشته است: يک جنبش استدلالی و اجتهادی و تعقّلى كه در مسائل فقهى با در نظر گرفتن احكام و ضوابط كلّى قرآنی و حديثى به اجتهاد معتقد بوده، و [دیگری] يک خطّ سنّت‏گراتر كه به نقل و تمركز بر احاديث تكيه داشته و كارى اضافی به صورت اجتهاد متّكى بر قرآن و سنّت انجام نمى‏داده است.^۱

از این رو، او را به عنوان یکی از فقهای دوران حضور ائمّه علیهم السلام باید شناخت.

با توجّه به گرایش غالب او به فقه، گستره وسیعی از روایاتش را از استوانه‏های فقه و حدیث شیعه - که به اصحاب اجماع شناخته می‏شوند - نقل کرده است.^۱ در میان اساتید حسین بن سعید، نام سیزده نفر از کسانی که آنان را از اصحاب اجماع دانسته یا بر اساس قولی از اصحاب اجماع شمرده شده‏اند، به چشم می‏آید. تاریخ ولادت حسین بن سعید و دوران حیاتش، بیانگر آن است که امکان بهره‏گیری وی از طایفه نخست و گروهی از طایفه دوم اصحاب اجماع فراهم نبوده است. در عین حال، او می‏تواند از تمام طایفه سوم اصحاب اجماع^۲ - که از یاران و صحابی امام کاظم و امام رضا علیه السلام‏اند ـ بهره‏ بگیرد و نزد ایشان شاگردی کند.

بر اساس روایات موجود در کتب اربعه، حسین بن سعید نزد تمام افراد موجود در طایفه سوم اصحاب اجماع دانش اندوخته و از ایشان روایات فراوانی گرفته است. بر