خداوند - که شکوهمند است نام او - ثواب شکر آن نعمت را برای او می‏نویسد، و هرگاه بنده‏ای گناهی کند، اما بداند که خدا بر او آگاه است و اگر بخواهد عذابش می‌‌کند و اگر بخواهد او را می‏آمرزد، بی‌گمان، خداوند، او را خواهد بخشید، پیش از آن که طلب آمرزش کند.

۰.[۸۳] وَقَالَ علیه السّلام: الشَّرِيفُ كُلُّ الشَّرِيفِ مَنْ شَرُفَ عَمَلُهُ، وَالسُّؤْدَدُ حَقُّ السُّؤْدَدِ لِمَنِ اتَّقَى رَبَّهُ، وَالكَرِيمُ مَنْ أكَرَمَ عَنْ ذُلِّ النَّارِ وَجْهَهُ.^۱

۰.و فرمود: شرافتمندِ تمام عیار، کسی است که عملش شرافت‌آمیز (شریفانه) باشد. و سروریِ واقعی برای کسی است که از پروردگارش پَروا کند. و بزرگوار، کسی است که صورت خود را عزیزتر از آن بداند که به خواری آتش (جهنم)، گرفتار آید.

۰.[۸۴] وَقَالَ علیه السّلام: مَنْ أَمَّلَ فَاجِراً كَانَ أَدْنَى عُقُوبَتِهِ الحِرْمَانَ.^۲

۰.و فرمود: کسی که به انسانِ گناهْ‌پیشه‌ای امید بندد، کوچک‌ترین سزای او، محرومیت (بی‏نصیبی) است.

۰.[۸۵] وَقَالَ علیه السّلام: مَنْ حَاوَلَ بُغْيَتَهُ بِالمَعْصِيَةِ كَانَ أَبْعَدَ لِمَا رَجَا، وَأَسْرَعَ لِوُقُوعِ مَا اتَّقَى.^۳

۰.و فرمود: کسی که در تلاش برای رسیدن به هدف خود از [ابزارِ] گناه

۰.و فرمود: پیوسته عقل و جهل برای تسلط بر آدمی با یکدیگر در ستیزند تا هجده سالگی، و هنگامی که به این سن رسید، هر کدام در او بیشتر باشد، بر او چیره می‌‌شود.

۰.[۸۱] وَقَالَ علیه السّلام: لِأصْحَابِهِ يَوْماً: كَيْفَ أنْتُمْ؟ قَالُوا: نَرْجُو وَنَخَافُ. فَقَالَ: مَنْ رَجَا شَيْئاً طَلَبَهُ، وَمَنْ خَافَ شَيْئاً هَرَبَ مِنْهُ. مَا أَدْرِي مَا خَوْفُ رَجُلٍ عَرَضَتْ لَهُ شَهْوَتُهُ فَلَمْ يَدَعْهَا لِمَا يَخَافُ؟! وَمَا أدْرِي مَا رَجَاءُ رَجُلٍ نَزَلَ بِهِ بَلَاءٌ فَلَمْ يَصْبِرْ عَلَيْهِ لِمَا يَرْجُو؟!^۱

۰.و روزی به یاران خود فرمود: در چه حالید؟ گفتند: در حال بیم و امید (امید به رحمت الهی و بیم از خشم او). فرمود: هر کس امید به چیزی داشته باشد، به دنبال آن می‏رود و هر کس از چیزی بهراسد، از آن می‏گریزد. نمی‏دانم چگونه بیمناک بدانم کسی را که هوسی بر او عرضه می‌‌شود و او آن را به خاطر بیمی که دارد، رها نمی‌‌کند؟! و نمی‏دانم چگونه امیدوار بدانم کسی را که بلایی بر او فرود می‏آید و او به خاطر امیدی که دارد، بر آن صبر نمی‌‌کند؟!

۰.[۸۲] وَقَالَ علیه السّلام: مَا أنْعَمَ اللّهُ عَلَى عَبْدٍ نِعْمَةً فَعَلِمَ أنَّهَا مِنَ اللّهِ إلَّا كَتَبَ اللّهُ - جَلَّ اسْمُهُ - لَهُ شُكْرَهَا قَبْلَ أنْ يَحْمِدَهُ عَلَيْهَا، وَلَا أذْنَبَ ذَنْباً فَعَلِمَ أَنَّ اللّهَ مُطَّلِعٌ عَلَيْهِ إِنْ شَاءَ عَذَّبَهُ وَإِنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُ، إِلَّا غَفَرَ لَهُ قَبْلَ أَنْ يَسْتَغْفِرَهُ.^۲

۰.و فرمود: هر گاه خدا نعمتی را به بنده‏ای ارزانی دارد و آن بنده آن نعمت را از جانب خدا بداند، پیش از آن که ستایش خدا را به خاطر آن به جا آورد،