الا...) را میخواند و امام علی علیه السلام را محدَّث معرفی میکند.۱ حمران با عجله به سراغ شیعیان میرود و میگوید سخن عجیبی برای شما آوردهام (جئتکم بعجیبة) و آیه را برای آنان بازگو میکند. در ادامه حدیث نیز شیعیان از حمران میخواهند که در مورد چگونگی تحدیث از امام باقر علیه السلام سؤال کند.۲
از این دسته از روایات برمیآید که مسئله تحدیث در ذیل آیه (و ما أرسلنا من قبلك من رسول و لا نبی و لا محدث....) را برای اولین بار حمران در بین عموم شیعیان نقل كرده است. ارتباط ملائکه با ائمه علیهم السلام و همچنین پرسش امام علیه السلام از ملائکه، در زمانی که مسئلهای را نمیدانستهاند، در چند روایات از امامان نخستین علیهم السلام نقل شده است؛۳ اما مقام و ویژگی «تحدیث» برای امامان علیهم السلام در این عصر مطرح شده است.
همچنین با بررسی روایاتی که در مورد جایگاه و ویژگیهای امام علیه السلام نقل شده است روشن میشود برای اولین بار حمران به این موضوع توجه يافته و درباره آن تحقیق كرده است. در آن دوره برخی از ویژگیهای امامت در بین شیعیان مطرح میشده که فهم جایگاه امامت و نیر تفاوت امام با نبی را برای شیعیان سخت میکرده است. برای نمونه بزرگانی همچون معلی بنخنیس و ابنابییعفور در این زمینه اختلاف داشتهاند.۴ در این شرایط، حمران از امام باقر علیه السلام درباره جایگاه امامت پرسش میکند.۵ با دقت در روایات موجود در منابع حدیثی، به نظر میرسد که از بین
1.. صفار، بصائر الدرجات، ص۳۲۳.
2.. همان، ص۳۶۶.
3.. برای نمونه نک: همان، ص۴۵۱.
4.. کشی، اختیار معرفة الرجال، ص۲۴۶۔۲۴۷.
5.. کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۶۸.