ایمان، در مورد ابعاد این تفاوت از امام علیه السلام پرسید؛ آیا ایمان در اعمال امروزی و اینجهانی اثر دارد یا فقط باعث ثواب در آن دنیا میشود؟ ایمان و اسلام، با وجود تفاوت، چه رابطهای با هم دارند؟۱
خاندان اعین در عصر امام صادق علیه السلام نیز در پی فهم صحیح و عمیق مسئله ایمان و لوازم آن بودهاند. شاهد این مطلب روایات فراوانی است که از طبقه نخست و طبقات بعدی خاندان اعین از امام صادق علیه السلام نقل شده است. در دورانی که تعریف ایمان مورد اختلاف ریشهای بین خوارج و مرجئه بود، حمران در روایتی جامع از امام باقر علیه السلام تعریف ایمان را بیان کرد.۲ همچنین عبدالرحیم بنقصیر در نامهای به عبدالملک بناعین در مورد مسائل مورد مناقشه و اختلاف مردم پرسیده؛ مسئله ایمان یکی از این مسائل بوده است.۳ زراره و حمران در روایاتی از امام صادق علیه السلام از تفسیر «المرجون» و «المستضعفین» سؤال کردهاند.۴ عبید بنزراره از امام صادق علیه السلام در مورد آیه (من یكفر بالْإیمان فقد حبط عمله) سؤال کرده است.۵ وی همچنین روایتی از امام صادق علیه السلام نقل كرده که در آن از نیاز مؤمن به شفاعت
1.. همان، ص ۲۷.
2.. عدَّة من أَصحابنا عن سهل بن زیاد و محمد بن یحیى عن أَحمد بن محمد جمیعاً عن ابن محْبوب عن علی بن رئاب عن حمران بن أَعین عن أَبی جعفر علیه السلام قال سمعته یقول الإیمان ما استقر فی القلب و أَفْضى به إلى اللّه عزّو جل و صدقه العمل بالطَّاعة للّه و التسلیم لأَمره و الْإسلام ما ظهر من قول أَو فعل و هو الَّذی علیه جماعة النَّاس من الفرق كلها و به حقنت الدّماء و علیه جرت المواریث و جاز النكاح و اجتمعوا على الصلاة و الزكاة و الصوم و الحج فخرجوا بذلك من الْكفر و أضیفوا إلى الإیمان و الإسلام لا یشرك الإیمان و الإیمان یشرك الإسلام... (همان).
3.. شیخ صدوق، التوحید، ص۲۲۸ ۔۲۲۹.
4.. کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۸۲؛ عیاشی، تفسیر العیاشی، ج۲، ص۱۱۰.
5.. کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۸۷.