فصل سوم : لذّت اُنس

تنهايى، تلخ و آزاردهنده است . انسان، دوست دارد با ديگران باشد و با آنان رابطه برقرار كند . اين، يك نياز عاطفى است . انسان تنها، احساس خلأ مى كند ؛ احساس دردآورى كه هيچ چيز حتّى ثروت و شهرت و رياست، آن را پر نمى كند . رابرت بولتون در كتاب خود به نام «روان شناسى روابط انسانى»، بحثى دارد تحت عنوان «درد تنهايى». وى معتقد است كه امروزه بسيارى از افراد، آرزو مى كنند با ديگران رابطه اى صميمى داشته باشند ، ولى از آن محروم اند . وى از قول يكى از روان پزشكان امريكا نقل مى كند كه در جامعه ما، عميق ترين مشكل مردم، تنهايى و انزواست. وى بر اين باور است كه تنها بودن، دو نوع است: نخست، «عزلت» كه مى تواند تنهايى كامل، سازنده و مسرت بخشى باشد و دوم، «تنهايى» كه نوعى بى كسىِ دردآور، مرده و پوچ است و اين تنهايى حتى ممكن است در ميان جمعيت نيز روى دهد. ^۱
بنابراين، اُنس و صميميت، يكى از عوامل مهم در رضامندى و شادكامى است. در ادامه به برخى از قلمروهاى اين موضوع اشاره مى كنيم:

۱ . در كنار دوستان

يكى از قلمروهاى اُنس و صميميت، «دوستان» هستند. وجود دوست ، انسان را از تنهايى، بيرون مى كند و به زندگى، نشاط مى بخشد. علّت

مرز سوم اين كه شوخى نبايد از راه تمسخر ديگران صورت گيرد. ممكن است برخى از راه برداشتن وسايل ديگران با آنان شوخى كنند و از راه ترساندن آنان، خودشان بخندند. در چند مورد نقل شده كه اصحاب پيامبر خدا صلى الله عليه و آله اين گونه شوخى كردند و حضرت ، ناراحت شده ، آنان را از اين گونه شوخى نمودن برحذر داشتند. ^۱
مرز چهارم ، شوخى با نامحرم است. شوخى با نامحرم ، زمينه را براى گناه فراهم مى سازد؛ از اين رو بايد از آن پرهيز كرد. اگر هزينه يك شوخى، ارتكاب گناه باشد، ارزش آن را ندارد كه انجام شود. ابو بصير مى گويد : در كوفه به زنى قرآن مى آموختم . روزى با وى شوخى كردم . وقتى خدمت امام باقر عليه السلام رسيدم ، مرا سرزنش كردند و فرمودند : «ديگر اين كار را تكرار نكن». ^۲
مرز پنجم ، كثرت شوخى و خنده است. هر چيزى و از جمله شوخى و خنده ، اگر از حدّ خود بگذرد، پيامدهاى ناگوارى خواهد داشت. قهقهه زدن و خنديدن زياد ، موجب قساوت قلب و مردن دل مى گردد و هيبت و وقار انسان را از بين مى برد. ^۳