از آنچه گفتيم ، معلوم مى گردد كه تأمين بودن روزى ، نقش مؤثّرى در احساس آرامش دارد و اين ، جز از راه كار و تلاش به دست نمى آيد . با نشستن و دعا كردن ، روزى تأمين نمى گردد و آن گاه كه روزى ، تأمين نباشد ، انسان ناآرام مى شود و ناآرامى ، موجب نارضايتى مى گردد .
ج ـ كار و خودْارزش بخشى
با كار كردن ، نيازهاى زندگى انسان تأمين مى شود و بدين وسيله ، «استقلال زندگى» تأمين مى گردد . كسى كه با تلاش و زحمت خود ، زندگى اش را تأمين مى كند ، وابسته به ديگران نيست . سربار ديگران بودن ، مايه خوارى و ذلّت انسان مى گردد . در حقيقت ، كسى كه كار نمى كند ، با آبروى خويش معامله مى كند ؛ آبرو مى دهد و كالا مى خرد! ۱ تجارت با آبرو ، مساوى است با خوار شدن نزد ديگران و از بين رفتن عزّت نفس .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به ابوذر توصيه مى كنند :
اى ابوذر! از گدايى بپرهيز كه حالت خواستن از مردم ، ذلّت حاضر است و فقرى است كه به سوى آن ، شتاب گرفته اى. ۲
امام سجاد عليه السلام مى فرمايد:
حاجت خواهى از مردم مايه ذلت زندگى مى شود و حيا را از ميان مى برد و از وقار و شكوه آدمى مى كاهد. ۳
از اين رو ، پديده «سربار ديگران بودن» يا «زندگى وابسته داشتن» به شدّت مورد نكوهش قرار گرفته است . عزّت نفس يا احساس ارزشمند بودن ، ۴ يكى از اساسى ترين نيازهاى روانى انسان است . طبيعى است كسى
1.پديده تجارت با آبرو ، در روايات بسيارى مطرح شده و مورد نكوهش قرار گرفته است.
2.كتاب من لا يحضره الفقيه ، ج۴ ، ص۳۷۵ ، ح۵۷۶۲ ؛ الخصال، ج۱، ص۱۸۲ .
3.تحف العقول ، ص۲۷۹ .
4.عزّت نفس يا حساس ارزشمند بودن را در روان شناسى امروز، «خودْارزش بخشى» يا «خودْاحترامى» يا «خودْارزشمندى» نيز مى نامند كه معادل Self Steem است .