هر كس با ادب الهى تربيت نشود ، از حسرت خوردن بر دنيا ، نفَسَش به شماره مى افتد . ۱
مقايسه صعودى ، آن قدر زندگى را بر انسان سخت مى كند كه گويى انسان در حال جان كندن است و در اين شرايط نمى توان زندگى آرام و لذّت بخشى را انتظار داشت.
۳ . ناسپاسى و بى تابى
ناسپاسى مربوط به نعمت هاست و بى تابى ، مربوط به سختى ها. انسان موفّق ، كسى است كه از سويى از آنچه دارد ، آگاه بوده ، نسبت به آن ، شاكر باشد و از سوى ديگر ، نسبت به سختى ها بردبار بوده ، از بى تابى كردن بپرهيزد . كسى كه شاكر نيست ، از آنچه دارد ، بى خبر است و يا آنچه را دارد، نعمت نمى داند و لذا از آن ، لذّت نمى برد و كسى هم كه بردبار نيست ، سختى ها را تحمّل نمى كند و بى تاب مى گردد و همين ، مشكل او را افزايش مى دهد و در مجموع ، نبودِ سپاس گزارى و بردبارى ، موجب نارضايتى از زندگى مى گردد .
ناسپاسى و بى تابى نيز ريشه در مقايسه صعودى دارند . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در اين باره مى فرمايد :
كسى كه ... در دنياى خود به كسى كه بالاتر از اوست نگاه كند و نسبت به آنچه ندارد افسوس خورد ، خداوند ، نه او را شاكر مى نويسد و نه بردبار . ۲
دو . مقايسه افزاينده
مقايسه نزولى (مقايسه كردن خود با افراد پايين تر در مادّيات) ، يكى از