53
هنر رضايت از زندگي

۱ . اندوه

مقايسه صعودى ، شادى را از دل ها مى ربايد و لبخند را از لب ها مى زدايد .
امام باقر عليه السلام مى فرمايد :
هركس به آنچه در دست ديگران است ، چشم بدوزد ، اندوه او طولانى مى گردد و خشم او آرام نمى گيرد . ۱
در اين حديث ، به «طولانى شدن» حزن اشاره شده است . در حديث ديگرى ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به «شدت» حزن پرداخته ، مى فرمايد :
كسى كه به آنچه در دست ديگران است ، چشم بيندازد ، اندوهش فراوان مى شود و خشم او آرام نمى گيرد . ۲

۲ . حسرت

كسى كه مقايسه صعودى كند ، فهرست بلندى از نداشته ها را براى خود تهيه مى كند و به خاطر آنچه ندارد ، پيوسته افسوس مى خورد و كسى كه پيوسته چنين باشد ، همانند كسى است كه مى خواهد جان دهد . روزى جبرئيل عليه السلام بر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نازل شد و گفت : اى پيامبر خدا ، خداوند متعال بر تو سلام مى فرستد و مى گويد : بخوان :
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ . «وَ لَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَ جًا مِّنْهُمْ» ... ۳ به نام خداوند بخشايشگر مهربان . و چشمان خود را مدوز به آنچه گروه هايى از آنان را از آن بهره مند ساختيم» .
پس از نزول اين آيه شريف ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به كسى گفتند اين پيام را به گوش مردم برساند كه :

1.تفسير القمى، ج۲، ص۶۶ ؛ الزهد ، ابن مبارك ، ص۴۷ .

2.الكافى، ج۲، ص۳۱۵ ؛ تفسير القمى، ج۱، ص۳۸۱ .

3.سوره طه ، آيه ۱۳۱ .


هنر رضايت از زندگي
52

كاركرد روانى مقايسه صعودى

در زندگى ، چيزهاى فراوانى وجود دارند كه مى شود به خاطر آنها زندگى بانشاط و شادى داشت . مقايسه صعودى سبب مى شود كه انسان آنچه را در خود دارد ، نبيند و پيوسته حسرت زندگى ديگران را بخورد . امام صادق عليه السلام در اين باره مى فرمايد :
بپرهيزيد از اين كه به آنچه در دست فرزندان دنياست ، چشم بدوزيد ؛ چرا كه هركس به آن چشم بدوزد ، ... نعمتى را كه نزد اوست ، كوچك مى شمرد و در نتيجه، سپاس گزارى او كاهش مى يابد . ۱
زندگى در اين دنيا براى هيچ كس كامل نيست . بدون شك ، زندگى «داشته ها» و «نداشته ها»ى فراوانى دارد . اگر انسان به داشته هاى خود توجّه كند و از آنها لذّت ببرد ، راحت تر مى تواند نداشته ها را تحمّل كند . اما اگر كسى داشته هاى خود را نبيند ، زندگى را يكسره محروميت مى داند و در آن ، هيچ نقطه اميدى نمى يابد و همه زندگى ، يكپارچه براى او سختى و تلخى است و واقعا چنين زندگى اى را نمى توان تحمّل كرد . لذا بردبارى نيز از ميان مى رود و فرد ، توان تحمّل سختى ها را نخواهد داشت و اين گونه است كه مقايسه صعودى ، زندگى را به پرتگاه نارضايتى سوق مى دهد .

پيامدهاى مقايسه صعودى

مقايسه صعودى (مقايسه كردن خود با افراد فرادست در مادّيات) ، پيامدهايى دارد كه به طور مستقيم ، بر سطح رضايت از زندگى تأثير مى گذارد . اين پيامدها عبارت اند از :

1.بحار الأنوار ، ج۷۵ ، ص۳۶۸ .

  • نام منبع :
    هنر رضايت از زندگي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    rl
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    h,g
تعداد بازدید : 2599
صفحه از 188
پرینت  ارسال به