179
هنر رضايت از زندگي

موجب كوچك شدن مصيبت او مى گردد . ۱

۲ . توزيع تنيدگى بر گذر زمان

هنگام ورود سختى و بلا ، برخى افراد ، ناخوشايندى حال را به گذشته و آينده خود نيز تعميم مى دهند . اين افراد ، تمام ناخوشايندى هاى گذشته را زنده مى كنند و به هيچ نقطه مثبت آن نمى انديشند و همه «گذشته» را با مقياس «حال» مى سنجند . نسبت به آينده ، هيچ افق روشنى تصوّر نمى كنند و همه آينده را پر از رنج و بدبختى مى پندارند . سپس اندوه همه گذشته و حال و آينده را بر زمان حال ، بار مى كنند . در اين حالت ، احساس تلخ گذشته تمام شده و آينده نيامده ، بر زمان حال ، بار مى شود و بديهى است چنين فشار سنگين روانى اى ، خردكننده و شكننده خواهد بود.
اينْ در حالى است كه اندوه هر روز ، مخصوص همان روز است . اندوه گذشته ، زمان آن به سر آمده و شايسته نيست كه دوباره آن را زنده كنيم . نبايد ذهن واپس گرايانه داشت و به گذشته ناخوشايند بازگشت و اندوه آن را دوباره بر زمان حال ، وارد ساخت . ذهن هايى كه به صورت ارتجاعى ، اندوه گذشته را دوباره زنده مى كنند ، در حقيقت ، ممكن است گاهى رنج و غم يك حادثه ناخوشايند را بارها و بارها تجربه كنند!
دقّت كنيد ! رنج و عذاب هر حادثه ناخوشايند نبايد بيش از يك بار تجربه شود . براى هر حادثه ، يك دوره فشار روانى طبيعى است ؛ اما اگر اين دوره ، بارها و بارها تكرار شود ، غير طبيعى و تحمل ناپذير است . حوادث تلخ به گونه اى تقدير مى شوند كه يك دوره فشار روانى حاصل از آن ، قابل تحمّل است ، اما اگر ما بدون تكرار حادثه ، تجربه تلخ روانى آن را به دست خودمان تكرار كنيم ، بديهى است كه هم غير منطقى است و هم خارج از توان تحمّل ماست و اين گونه است كه زندگى ها سخت و تلخ تر مى شوند.

1.بحار الأنوار ، ج۸۲ ، ص۸۴ ، ح۲۶ ؛ وسائل الشيعة ، ج۳، ص۲۶۸ .


هنر رضايت از زندگي
178

كسى خدمت امام صادق عليه السلام رسيد و عرض كرد : مرا به چيزى سفارش كنيد . حضرت در خلال توصيه هاى خود به وى فرمود:
و هر گاه به مصيبتى گرفتار شدى ، مصيبت [فقدان ]پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را به ياد آور كه مردم به مصيبتى همانند آن ، دچار نشده اند و به مصيبتى همانند آن ، گرفتار نخواهند شد . ۱
مصيبت فقدان پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بزرگ ترين مصيبت هاست . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله خود در اين باره مى فرمايد:
هر كس به مصيبتى گرفتار شد ، مصيبت فقدان مرا بياد آورد ؛ چرا كه بزرگ ترين مصيبت هاست . ۲
امام على عليه السلام خود مى گويد كه ما با همين روش ، خود را آرام مى سازيم و مصيبت ها را تحمّل پذير مى كنيم:
ما نفس خود را بر اين حالت قرار داده ايم كه بعد از مصيبت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بر هر مصيبتى بردبار باشيم ؛ چرا كه آن ، بزرگ ترين مصيبت هاست . ۳
وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام به شهادت رسيد و اين خبر را به امام حسين عليه السلام دادند ، حضرت ، در ابتدا آن را بزرگ ترين مصيبت دانست و سپس عظمت مصيبت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را ياد كرد و آرام تر گرديد. ۴ مقايسه مصيبت بزرگ تر و يادآورى آن ، موجب كوچك شدن گرفتارى هاى انسان مى گردد و بدين سان ، قابل تحمّل مى گردد . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله درباره نقش اين مقايسه و يادآورى مى فرمايد:
نزد هر كس مصيبتى بزرگ دانسته شد ، مصيبت مرا به ياد آورَد كه

1.الكافى، ج۸ ، ص۱۶۸ ؛ الأمالى ، طوسى ، ص۶۸۱ ، ح۱۴۴۸ ؛ الأمالى ، مفيد، ص۱۹۴ .

2.قرب الإسناد، ص۴۵ ؛ مسكن الفؤاد، ص۱۱۹ ؛ بحار الأنوار، ج۸۲ ، ص۷۳ .

3.الأمالى ، مفيد، ص۷۹ ؛ بحار الأنوار، ج۸۲ ، ص۱۳۰ ؛ مستدرك الوسائل ، ج۲ ، ص۴۰۴ .

4.ر . ك : الكافى ، ج۳ ، ص۲۲۰ ، ح ۳ .

  • نام منبع :
    هنر رضايت از زندگي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    rl
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    h,g
تعداد بازدید : 2703
صفحه از 188
پرینت  ارسال به