على عليه السلام مى فرمايد:
بى تابى كردن هنگام مصيبت ، آن را بيشتر مى كند و بردبارى كردن بر آن ، آن را از بين مى برد . ۱
بردبارى كردن ، اندوه ناشى از بلا را كاهش مى دهد؛ از اين رو ، امام على عليه السلام براى كاستن از اندوه مصيبت ها، صبر كردن را پيشنهاد مى كند:
اندوه هاى وارد شده را با عزم بر صبر كردن و حسن يقين ، دور كنيد . ۲
صبر چيست؟
صبر يعنى مقاومت در برابر سختى ها و از دست ندادن تاب و قرار. صبر، نيرويى است كُنشگر و پويا كه انسان را در برابر آنچه ناخوشايند اوست، توانمند مى سازد. هر مشكل و مصيبتى، به تناسب ناخوشايندى اش، روان انسان را در تنگنا قرار مى دهد و موجب بروز فشار روانى مى گردد. اگر فرد، در برابر اين گونه پديده ها، توانمند و مقاوم نباشد، عنان اختيار و تعادل خويش را از كف مى دهد و به رفتارهايى دست مى زند كه نه تنها به حلّ مشكل خود كمك نمى كند، بلكه بر اندازه رنج و درد آن نيز مى افزايد .
اما كسانى كه توان تحمّل سختى ها و مشكلات را دارند، برخود ، مسلّط هستند و از تعادل ، خارج نمى شوند. اينان هنگام بروز يك مشكل ، به خوبى مى انديشند و به موقع و به اندازه ، اقدام مى كنند و از تحرّكات زيان آور و ايستايى هاى زيان بار ، پرهيز مى كنند. اينان، هر چند ناراحت مى شوند و مزّه درد و رنج را مى چشند؛ اما به زانو در نمى آيند .
همچنين افراد صبور كسانى اند كه علاوه بر توانمندى در تحمّل اين سختى ها، از مهارت هاى لازم براى گذر از بحران نيز برخوردارند. صبر فقط به معناى درون ريزى غم ها و اندوه ها نيست؛ صبر ، به معناى محبوس
