و تأثیرگذار قمی نیز سفری به بغداد داشته كه تلعكبری در طی آن سفر، با وی دیدار كرده است.۱ البته دو تن از شاگردان او به نام‌های جعفربن مؤمن قمی و ابن ابی‌‌جید قمی بسیاری از منقولات وی را در بغداد نشر داده‌اند.۲ افزون بر این، احمدبن محمد فرزند ابن ولید قمی نیز فعالیت‌های علمی و حدیثی را در بغداد دنبال می‌كرده كه شیخ مفید از طریق وی به روایات قمی‌ها۳ و برخی آثار اصحاب نخستین دست پیدا كرده است.۴ ظاهراً ابن بطه قمی كه از سوی برخی قمیان به ضعف و اختلاط در اسناد متهم شده بود، نیز به بغداد مهاجرت نمود و در محله نوبختیه آن شهر ساكن گردید.۵ احتمال می‌رود که او به دلیل اتهام یاد شده، قم را به سوی بغداد ترک كرده باشد.
به هر روی، این موج مهاجرت قمیان به بغداد، پس از نسل اول مهاجران نظیر احمدبن ادریس، ابن بابویه و كلینی، با ورود شاگردان آنها به بغداد همچنان تداوم یافت. در اواخر نیمه اول سده چهارم هجری، محمدبن احمدبن داود (د.۳۶۳ق) فقیه نامور و محدث برجسته قمی وارد بغداد گردید و تا زمان مرگش در آنجا مسكن گزید.۶ وی در قم از جایگاه بالای علمی برخوردار بود، تا آنجا كه نجاشی با تعبیر «شیخ هذه الطائفه و عالمها، و شیخ القمیین فی وقته و فقیههم» از او یاد كرده است.۷ ابن داود در پاره‌ای از مسائل فقهی با برخی فقهای قمی درگیری داشته است،۸ ولی نمی‌دانیم که مهاجرت وی به بغداد، به سبب این اختلافات بود یا نه. به هر روی
1.. شیخ طوسی، رجال، ص۴۳۹.
2.. همان.
3.. ناقل اكثر روایات وی شیخ مفید است. (خویی، معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۴۲).
4.. شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۵۰.
5.. نجاشی، رجال، ص۳۷۳.
6.. همان، ص۳۸۴-۳۸۵.
7.. همان، ص۳۸۴.
8.. او كتاب الرد على ابن قولویه فی الصیام را در رد ابن قولویه عالم برجستۀ قمی نوشته بود و ابن قولویه نیز در ردّ وی كتابی به نام كتاب الرد على ابن داود فی عدد شهر رمضان را نگاشته بود (نجاشی، رجال، ص ۳۸۴، ۱۲۴).
