البته برخی از آنان بر سر پاره‌ای از مسائل اعتقادی، تقیه را کناری وا می‌نهادند؛۱ چه بسا این کار به قیمت جان آنان تمام می‌شد.
در این مجال به بعضی از شاعران ممتاز شیعه بصره که با ابزار شعر به دفاع از مباحث اعتقادی پرداخته‌اند، اشاره می‌کنیم:
اشجع سلمی بصری
ابوالولید اشجع‌‌بن عمرو سلمی از شاعران شیعی و اهل بصره می‌باشد، او اواخر سده دوم هجری درگذشته است. ابوبکر صولی (م.۳۳۶ق) - نویسنده بصری - به صراحت او را امامی‌مذهب معرفی کرده است۲ و ابن شهرآشوب نیز در کتاب معالم العلماء، وی را در زمره شعرای «متکلف» اهل بیت علیهم السلام جای داده است.۳ اشجع سلمی شاعری توانمند و پرآوازه بود.۴ وی در عنفوان جوانی در مجالس ادبی بصره حضور می‌یافت و نزد بزرگان اهل ادب بصری پرورش یافت.۵
برخی منابع گزارش کرده‌اند که اشجع به واسطه انس‌بن ابی‌‌شیخ نصری از یاران جعفر‌بن یحییٰ برمکی و مبارک آموزگار فضل‌بن یحییٰ برمکی نزد دولتمردان برمکی راه یافت۶ و مدح آنان گفت.۷ احتمال می‌رود او در همین زمان از بصره،
1.. گفته شده دعبل خزاعی شاعر مشهور امامیه، مأمون خلیفۀ مقتدر عباسی را هجو کرد. (ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۵۱۹).
2.. صولی، الاوراق، ج۱، ص۷۴.
3.. ابن شهرآشوب، معالم العلماء، ص۱۸۷.
4.. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۸، ص۳۹۷.
5.. صولی، الاوراق، ج۱، ص۷۴؛ البته او به همراه هارون‌‌الرشید به شهر رقه رفته و مدتی را نیز در آنجا به سر برده است. (ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۸، ص۳۹۷) از این رو برخی نویسندگان، وی را اهل رقه و رقی معرفی کرده‌اند. (ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۹، ص۱۰۵؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۴، ص۸۹)
6.. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۸، ص۴۰۱-۴۰۲.
7.. ابن قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۲، ص۸۶۹؛ ثعالبی، الاعجاز و الایجاز، ص۱۵۶.
