فکری در بغداد، به شدت خلیفه عباسی را نگران کرده بود. بنابر این با فشار دستگاه عباسی بر اصحاب متکلم امامیه و زندانی شدن اندیشمندانی چون علی‌بن اسماعیل میثمی، حسن‌بن اسماعیل میثمی و محمد‌بن سلیمان نوفلی و متواری شدن هشامبن حکم، هسته با اقتدار جریان کلامی امامیه در بغداد، از هم فروپاشید و به محاق رفت.
هم‌‌زمان با این اتفاقات ناگوار برای هشامبن حکم و پیروانش در بغداد، امام کاظم علیه السلام نیز دستگیر شده و در عراق زندانی گردید، که این موضوع نیز در کم فروغی فعالیت‌های کلامی هشامبن حکم در این زمینه بی‌تأثیر نبوده است. به ویژه آن که برخی از اصحاب امامیه، هشام را عامل دستگیری و شهادت امام کاظم علیه السلام معرفی می‌کرده‌اند.۱
چرایی عدم بازگشت شاگردان هشام به کوفه
در بررسی مهاجرت اصحاب هشامبن حكم به بصره، یک پرسش جدی مطرح می‌شود که چرا این جریان فكری، پس از آنكه با ناملایمات و تنگناهایی كه در بغداد با آن مواجه شد، به موطن و خاستگاه اصلی خود یعنی كوفه باز نگشت. چه چیزی موجب گردید آنان در میانه راه خود، كوفه را برای ادامه فعالیت‌های علمی خویش انتخاب نكنند و با پشت سر گذاشتن کوفه به عنوان مهد و مهم‌ترین پایگاه فكری شیعه، راه بصره را پیش گیرند. پاسخ این پرسش را باید در چرایی عزیمت متكلمان كوفه به بغداد جست‌‌وجو نمود. باید بررسی كرد چه عواملی موجب شد كه جریان متكلمان كوفی - به ویژه خط كلامی هشامبن حكم - كوفه را رها كرده و برای فعالیت كلامی رهسپار بغداد شوند.۲ می‌دانیم که رشد و بالندگی دانش کلام
