عَلَیکمْ بِالْقَصْدِ فِی الْمَطاعِمِ فَإِنَّهُ أبْعَدُ مِنَ السَّرَفِ وَ أصَحُّ لِلْبَدَنِ وَ أعْوَنُ عَلَی الْعِبادَةِ.^۱

در خوردنی‌ها میانه‏روی کنید؛ زیرا این ‏کار از اسرافْ دورتر و برای بدنْ سلامت‌بخش‏تر، و برای عبادت کمک‏کارتر است.

رسول خدا صلی الله علیه و اله فرموده است:

جاهِدُوا أنْفُسَکمْ بِقِلَّةِ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ تُظِلُّکمُ الْمَلائکةُ وَ یفِرُّ عَنْکمُ الشَّیطانُ.^۲

با هوای نفس خود، با کم‏خوری و کم‏نوشی مبارزه کنید تا فرشتگان بر سر شما سایه اندازند و شیطان از شما فرار کند.

امام سجاد علیه السلام نیز با نگاهی زیبا به انسان، اعضا و جوارح او را از حقوقی برخوردار دانسته، رفتار صحیح انسان با شکم خود به منظور ادای حق آن را در دو جمله کوتاه، این‌گونه می‌‌فرماید:

و حق بطنک أن لا تجعله وعاءً للحرام و لا تزید علی الشبع.^۳

و حق شکم تو این است که آن را ظرفی برای حرام قرار ندهی و پرخوری نکنی.

بر این اساس پرهیز از پرخوری، هم در بُعد سلامت جسم، و هم در نورانیت دل و بُعد معنوی زندگی انسان تأثیر بسزا خواهد داشت و غفلت یا به فراموشی سپردن آن، آثار زیانباری در این دو بُعد زندگی به جای می‌‌گذارد. به این دلیل می‌‌بایست رفتار صحیح و اخلاقی با خود را دراین‌خصوص در پیش گرفت و ضمن استفاده صحیح از نعمت‌های خدا و مصرف درست مواد غذایی، سلامت خود را در جسم و روح استمرار بخشید و حق بدن خود را آن‌گونه که باید، ادا کرد.

پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در خصوص ضرورت و اهمیت پرهیز از زیاده‌روی در خوردن و آشامیدن و تأثیر آن در باطن و قلب انسان فرموده است:

لا تُمیتُوا الْقُلُوبَ بِکثْرَةِ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ، فَإِنَّ الْقُلُوبَ تَمُوتُ کالزُّرُوعِ إِذا کثُرَ عَلَیهِ الْماءُ.^۱

قلب‌ها را با بسیار خوردن و آشامیدن نمیرانید؛ زیرا قلب‌ها می‏میرند همانند کشتزاری که چون آب زیادی به آن داده شود می‏میرد.

امام صادق‏ علیه السلام می‌‌فرماید:

قِلَّةُ الأکلِ مَحْمُودٌ فی کلِّ حالٍ وَ عِنْدَ کلِّ قَوْمٍ لأنَّ فیهِ مَصْلَحَةُ الْباطِنِ وَ الظَّاهِرِ.^۲

کم‏خوردن در هر شرایط و نزد هر ملت پسندیده است؛ زیرا خیر و صلاح باطن و ظاهر انسان (روح و جسم) در آن است.

آن حضرت در حدیث دیگری می‌‌فرماید:

لَیسَ شَی‏ءٌ أضَرَّ عَلی قَلْبِ الْمُؤْمِنِ مِنْ کثْرَةِ الأکلِ، وَ هِی مُوْرِثَةٌ لِشَیئَینِ: قَسْوَةِ الْقَلْبِ وَ هَیجانِ الشَّهْوَة.^۳

برای قلب مؤمن، ضرر هیچ چیزی بیشتر از پُرخوری نیست؛ که دو چیز در پی دارد: قساوت قلب، و تحریک شهوت.

امام علی‏ علیه السلام نیز در خصوص کم‌خوردن و آثار مطلوب آن می‏فرماید:

مَنَ قَلَّ أکلُهُ صَفا فِکرُهُ.^۴

هر کس غذایش کم باشد، فکرش روشن می‏شود.

همچنین از آن حضرت نقل کرده‏اند که فرموده است:

أقْلِلْ طَعاماً تُقْلِلْ سَقاماً.^۵

کم غذا بخور تا از بیماری‌هایت بکاهی.

ایشان می‌‌فرماید: