تصریح می‌‌کند، از اهمیت آن هدف حکایت می‌‌کند؛ زیرا همان‌گونه که پیش از این گفته شد، خدای حکیم هیچ‌گاه عمل بی‌هدف یا بیهوده انجام نداده است. این بدان معناست که خلقت زمین و آسمان تا ریگ‌های بیابان‌ها و تک‌تک جانوران ریز و درشت‌،‌ همگی بر اساس اصل حکمت پروردگار بوده است و وجود هیچ‌یک از آن‌ها بیهوده و بی‌هدف نبوده است. اما اینکه در میان انواع بی‌شمار مخلوقات، فقط درباره انسان آیه شریفه(أ فَحَسِبْتُمْ أنَّما خَلَقْناکمْ عَبَثاً وَ أنَّکمْ إِلَینا لا تُرْجَعُونَ)^۱ نازل شده است، از اهمیت این هدف حکایت می‌‌کند.

۲. تعلق گرفتن هدف آفرینش انسان به رشد، کمال و سعادت خودِ او، نکته‌ای حایز اهمیت است؛ زیرا گرچه همه موجودات، هدفمند آفریده شده‌اند، هدف غایی بسیاری از موجودات خودِ آن‌ها نیست، بلکه قرار گرفتن در مسیر رشد و تعالی موجود دیگر، هدف آفرینش آن‌هاست. اما در آفرینش انسان، مسئله متفاوت است و هدف از آفرینش او، کمال و سعادت خود اوست: (إِنْ أحْسَنْتُمْ أحْسَنْتُمْ لِأنْفُسِکمْ وَ إِنْ أسَأْتُمْ فَلَها):^۲ اگر نیکی کنید، به خود نیکی کرده‌اید؛ و اگر بدی کنید، به خود بدی کرده‌اید.

همچنین بر اساس آنچه در برخی اخبار قدسی آمده، خداوند انسان را برای ذات مقدس خود آفریده و به خود نسبت می‌‌دهد. بنابراین، اینکه هدف از آفرینش انسان سعادت خود اوست، و نیز بیاناتی شبیه احادیث ذیل که در آن تصریح شده خدا انسان را برای خود آفریده است، از محبوبیت فراوان انسان نزد پروردگار متعال و تکریم او حکایت می‌‌کند و حتی مرتبه‌ای بالاتر از مصادیق تکریم است.^۳

۳. آفرینش مخلوقات دیگر نیز برای انسان بوده و خداوند به منظور دستیابی به کمال و سعادت او، ابزارهای لازم را در اختیارش قرار داده و جهان را مسخّر او کرده است.^۴

طبرسی در تفسیر آیه ۲۹ از سوره بقره می‌‌گوید:

عبودیت و بندگی خدا را آن‌گونه که او می‌‌پسندد به منصه ظهور می‌‌رسانند، بالفعل خواهد ‌شد.

یکی دیگر از مراحل گرامی‌داشت بشر، هدفمند بودن آفرینش او بوده است. البته این تصور گزافی است که آفرینش انسان را هدفمند، و آفرینش مخلوقات دیگر را بی‌هدف بدانیم؛ زیرا موجود حکیم، عملی بیهوده و بی‌هدف انجام نمی‌دهد. بر این اساس، خداوند متعال که معدن حکمت و نهایت همه کمالات است، هرگز عملی غیر‌حکیمانه انجام نداده و انجام نخواهد داد:

(أ فَحَسِبْتُمْ أنَّما خَلَقْناکمْ عَبَثاً وَ أنَّکمْ إِلَینا لا تُرْجَعُونَ).^۱

آیا گمان کرده‌اید که آفرینش شما بیهوده بوده و به سوی ما باز نمی‌گردید؟!

این نکته حایز اهمیت است که هدف از آفرینش انسان، خود او و رشد و کمال او بوده است و ازاین‌رو خداوند زمین و آنچه در آن است و همه نیازمندی‌های او را، در اختیارش در زمین قرار داد:

(هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکمْ ما فِی الْأرْضِ جَمِیعاً).^۲

او کسی است که همه آنچه را در زمین است، برای شما آفرید.

همچنین قرآن می‌فرماید که خداوند، زمین و آسمان را در اختیار رشد و کمال انسان‌ها قرار داد و مُسَخَّرِ آنان گردانید:

(وَ سَخَّرَ لَکمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأرْضِ جَمِیعاً مِنْهُ إِنَّ فِی ذلِک لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یتَفَکرُونَ).^۳

و هر آنچه را در آسمان و زمین است مسخّر شما گردانید. در این امر، برای اهل فکر و اندیشه نشانه‌هایی وجود دارد.

بنابراین درباره هدفمند بودن آفرینش انسان که نشانه گرامی بودن او نزد پروردگار است، سه نکته حایز اهمیت است:

۱. اصل هدفمند بودن آفرینش انسان و اینکه خداوند در قرآن به این هدفمندی