نوع سوم از خیانت ‏‏ورزی، خیانت ناموسی است. در اسلام به سبب حرمتی که برای همسایه وجود دارد، گناه این نوع خیانت، شدیدتر و کیفر آن چندین برابر است؛ به حدی که خیانت کننده به ناموس دیگران، از زمره مسلمانی بیرون دانسته شده است.^۱

علّت حساسیت این نوع خیانت نزد دین و اولیای الهی آن است که در آن از اعتماد همسایه، سوء استفاده می‏‏شود و چنین کاری به ایجاد دشمنی میان همسایگان می‏‏انجامد و امنیت همسایگان را از بین می‏‏برد و فروپاشی خانواده‏‏ها، شیوع ناهنجاری‏‏های مختلف و توسعه فحشا در محله و جامعه را به دنبال خواهد داشت. افزون بر آن، آموزه‏‏های اسلامی برای همسایه حرمت بسیاری قائل است و او را در حکم خویشاوندان و بلکه نزدیک‏تر از آنان دانسته است؛ در نتیجه، خیانت به مال و ناموس همسایه، تخریب این جایگاه رفیع است که دین اسلام آن را برای همسایه در نظر گرفته است.

یکی دیگر از مصادیق خیانت، اهمال در یاری ‏‏رسانی به افراد در جامعه دینی است. این نوع از خیانت ورزی، برگرفته از این جمله امام صادق علیه السلام است:

أَیمَا رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا اسْتَعَانَ بِهِ رَجُلٌ مِنْ إِخْوَانِهِ فِی حَاجَةٍ فَلَمْ‏ یبَالِغْ فِیهَا بِكُلِّ جُهْدٍ، فَقَدْ خَانَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الْمُؤْمِنِینَ^۲.

هر یک از یاران ما که یکى از برادران دینی‏‏اش در کارى از او کمک و یارى بخواهد و تا آنجا که می‏‏تواند، در آن کوشش نکند، به خدا و رسول خدا و مؤمنان خیانت‏ کرده است.

بنابراین بی‏‏توجهی به مشکلات همسایگان و کوتاهی کردن در یاری ‏‏رساندن به نیازمندان، خیانت به خدا، پیامبر خدا و جامعه اسلامی است؛ زیرا گسترش روحیه بی‏‏تفاوتی در جامعه اسلامی به‏رغم وجود این همه تأکید درباره تعاون، یاری

وضعیتی را تأیید و توصیه نمی‏‏کند.

به همین دلیل است که دعوت به راستگویى و امانت‏‏داری بخشی از برنامه همه پیامبران الهى بوده است^۱ و بیشتر تلاش آنها این بوده است که اعتماد عمومی را بر جامعه حاکم کنند؛ برای نمونه، پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله درباره ممنوعیت خیانت‏‏ورزی در جامعه اسلامی معتقدند:

مسلمان، برادر مسلمان مى‏باشد. نه به او خیانت‏ مى‏‏کند و نه سبب ذلّت او مى‏گردد و نه از او عیب‏‏جویى مى‏کند و نه محرومش مى‏نماید و نه غیبت و بدگویى او مى‏کند.^۲

خیانت‏‏ورزی می‏‏تواند در ساحت‏‏های گوناگون، مصادیق مختلفی داشته باشد، اما در حوزه تعامل با همسایگان، در مصادیق مالی، هدایتی، ناموسی و یاری ‏‏رسانی بیشتر امکان بروز دارد.

یکی از شایع‏‏ترین مصادیق خیانت، خیانت در امانت است که در ناشایست بودن آن هیچ‏‏ تردیدی وجود ندارد و به تنهایی برای تخریب اطمینان و اعتماد عمومی در میان همسایگان کافی است. خیانت در امانت چنان زشت و ناشایست است که در دادگاه وجدان انسان‏‏ها مردود و در قاموس دین اسلام، حرام به شمار می‏‏آید؛ لذا کسى که امین شمرده شده و بدون گرو، چیزى از دیگرى گرفته است، باید امانت را بازگرداند.^۳

یکی دیگر از مصادیق خیانت ‏‏ورزی در جایی است که هم‏نوعان و به‏ویژه همسایگان به مشورت و هدایت نیازمندند یا عیوبی در ایشان وجود دارد که باید آنها را راهنمایی کرد، ولی بی‏‏تفاوت از کنار آنها می‏‏گذریم یا مصلحت آنها را گوشزد نمی‏‏کنیم.^۴