از لغزش‏هاى خطاکاران درگذرید تا بدین سبب خداوند شما را از مقدّرات ناگوار نگه دارد.

همچنین آن حضرت می فرماید:

۰.تَعافَوا تَسقُطِ الضَّغائِن بَینَكُم^۱.

یکدیگر را ببخشایید تا کینه‏‏های میان شما از بین برود.

از آنچه گفته شد، روشن می‏شود که گذشت، بخشودن و نادیده گرفتن ستم و لغزش‏‏های دیگران، خواسته خداوند متعال، خصلت متّقین و رویّه اخلاقی پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و ائمه معصومان علیهم السلام بوده است. نیز معلوم می‏شود که ترک عقوبت دیگران موجب از بین ‏‏رفتن کینه‏‏ها از دل‏ها می‏‏گردد و انسان را در برابر مقدّرات ناگوار و عِقاب الهی بیمه می‏‏کند.

آگاهی از این آثار و ثمرات عفو و گذشت می‏تواند باعث شود که افراد جامعه و به‏ویژه همسایگان نسبت به یکدیگر با گذشت و نادیده گرفتن لغزش‏‏های همدیگر، سبک زندگی خود را مطابق با خواسته خداوند و سیره اهل‏‏بیت علیهم السلام سامان دهند.

افزون بر آن، بخشودن و نادیده ‏‏انگاشتن ستم همسایه به قدری مهم است که امام زین‏‏العابدین علیه السلام در دعای خود به حال همسایگان، چنین عرضه می‏‏دارد:

وَاجْعَلْنِی اللَّهُمَّ أَجْزِی بِالْإِحْسَانِ مُسِیئَهُمْ، وَ أُعْرِضُ بِالتَّجَاوُزِ عَنْ ظَالِمِهِم‏^۲.

بار خدایا! مرا توفیق ده که پاداش بدکاری آنان را با احسان بدهم و از ستمکارشان با گذشت و بخشش صرف‏‏نظر کنم!

همچنین آن حضرت در یادآوری حقوق همسایه، به گذشت و بردباری در تعامل با وی اشاره کرده، یادآور می‏‏شود:

و اغماض تجویز نمى‏شود؛ زیرا عفو در این‏گونه موارد، وادار کردن مردم به گناه است و مستلزم این است که حق مردم به نحوی شدیدتر تضییع گردد و نوامیسِ حافظِ اجتماع، لغو و بى‏اثر شود. همچنین تمامى آیات نهی کننده از ظلم و افساد و کمک به ستمکاران و میل و خضوع در برابر ایشان و حتی آیاتى که متضمن اصول شرایع و قوانین است، ما را از چنین اغماضى بازمی‏دارند.^۱

قرآن‏‏کریم در ارزشمندی «بخشودن لغزش‏‏های مردم»، آن را از ویژگی‏‏های افراد باتقوا به شمار آورده است^۲ و خداوند سبحان خود، پاداش آن را بر عهده گرفته و فرموده است:

(فَمَنْ عَفا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لا یحِبُّ الظَّالِمین^۳؛

و هر کس عفو و اصلاح کند، پاداش او با خداست. قطعاً خداوند ظالمان را دوست ندارد).

امام صادق علیه السلام نیز در کلامی حکیمانه، «بخشودن ستمکار» را یکی از خصلت‏‏های ارزشمند دنیا و آخرت معرفی کرده و فرموده است:

ثَلَاثٌ مِنْ مَكَارِمِ ‏الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ: تَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَكَ، وَ تَصِلُ مَنْ قَطَعَكَ، وَ تَحْلُمُ‏ إِذَا جُهِلَ عَلَیك‏^۴.

سه چیز از خصلت‏‏های ارزشمند دنیا و آخرت است: بخشودن کسی که به تو ستم کرده است، پیوستن به کسی که از تو بریده است و بردباری ورزیدن، هرگاه نسبت به تو رفتار جاهلانه‏‏ای شود.

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و اله نیز درباره ارزش عفو و گذشت و ثمرات آن فرمود:

تَجاوَزوا عَن عَثَراتِ الخاطِئینَ یقیكُمُ اللّهُ بِذلكَ سُوءَ الأقدارِ^۵.