مقدمه
انسانها برای تأمین نیازهای خود در ابعاد گوناگون، اجتماعات کوچک و بزرگی تشکیل میدهند که اجتماع همسایگان در یک مکان (محله)، یکی از این تشکّلهاست. این انجمن بزرگ که بسان خانوادهای گسترده مینماید، ضمن تأمین برخی نیازها، مسائلی به وجود میآورد که بر چگونگی معاشرت با دیگران نیز اثرگذار است. بهطور کلی، عوامل محیطی، هم بر زندگی مادّی انسانها و هم بر روش تفکر و نگرش آنان اثر میگذارند و زمینه شکلگیری فرهنگهای مختلف را به وجود میآورند.
همسایگی، موقعیتی فیزیکی و اجتماعی است که حیثیت اجتماعی انسانها در آن شکل میگیرد و بر تجربهها، روابط اجتماعی، حساسیتها و عواطف انسانی، بسیار اثرگذار است؛ ازاینرو در تحقیقات و پژوهشهای جامعهشناختی و شهرسازی۱، واحد همسایگی (محله) از حیث جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، مؤلفه بسیار مهمی در تنظیم رفتارو اخلاقمداری شهروندان و نیز امتناع از نابهنجاریهای اخلاقی - اجتماعی، به شمارآمده است.