ای پسر جُندب! با آن کسی که از تو بریده، پیوند برقرار کن! و به آنکه محرومت کرده، عطا کن! و به هرکه به تو بدی کرده است، نیکى کن! و به هرکه دشنامت دهد، سلام کن! و در حق آنکه با تو مرافعه دارد، انصاف ده! و از آنکه ستمت کرده، بگذر! چنانکه دوست دارى از تو بگذرند! و عفو خدا را در نظر بگیر! نمىبینى که خورشیدش بر نیک و بد مىتابد۱ و بارانش بر درستکار و تبهکار مىبارد.۲
حضرت علی علیه السلام نیز با الهام از دستورات قرآن کریم چنین فرمود:
مِنْ كَمَالِ الْإِیمَانِ مُكَافَأَةُ الْمُسِیءِ بِالْإِحْسَانِ۳.
از [نشانههای] کمال ایمان، این است که بدیکننده را به نیکیکردن پاداش دهی!۴
امام زینالعابدین علیه السلام نیز در مناجات با خداوند سبحان در حق همسایگان خود چنین درخواست میکرد:
... وَ اجْعَلْنِی اللَّهُمَّ أَجْزِی بِالْإِحْسَانِ مُسِیئَهُمْ۵.
بارخدایا! مرا توفیق ده که رفتار همسایگان و دوستان بدکردار را به احسان پاداش دهم.
این درخواست از پیشگاه الهی نشان دهنده جایگاه رفیع احسان به همسایگان
1.. همچو خورشید به ذرّاتِ جهان، قسمت کُن گر نصیبِ تو زِ گردون، همه یک نان باشد.
2.. «امام صادق علیه السلام: یا ابْنَ جُنْدَبٍ صِلْ مَنْ قَطَعَک وَ أَعْطِ مَنْ حَرَمَک وَ أَحْسِنْ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَیک وَ سَلِّمْ عَلَى مَنْ سَبَّک وَ أَنْصِفْ مَنْ خَاصَمَک وَ اعْفُ عَمَّنْ ظَلَمَک کمَا أَنَّک تُحِبُّ أَنْ یعْفَى عَنْک فَاعْتَبِرْ بِعَفْوِ اللَّهِ عَنْک أَلَا تَرَى أَنَّ شَمْسَهُ أَشْرَقَتْ عَلَى الْأَبْرَارِ وَ الْفُجَّارِ وَ أَنَّ مَطَرَهُ ینْزِلُ عَلَى الصَّالِحِینَ وَ الْخَاطِئِین» (تحف العقول، ص۳۰۵).
3.. میزانالحکمه، ج۱۰، ص۱۶۵، ح۱۷۸۸۳ (به نقل از غرر الحکم، ح۹۴۱۳).
4.. امام علی علیه السلام در این خصلت مانند سایر خصلتهای نیک، پیشتاز بود. در نقلهای تاریخی آمده است: «معاویه شخصی را فرستاد که علی علیه السلام را به قتل برساند و به او وعده داد که اگر او را کشتی، فلان مبلغ را به تو پاداش خواهم داد. آن شخص به کوفه آمد، ولی قبل از هرگونه اقدامی، امام، نیّت او را گفت و او اظهار پشیمانی کرد. امام علیه السلام به قنبر دستور داد که زاد و توشه بازگشت او را بدهد» (ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۲۶۰).
5.. صحیفة کاملة سجادیة، دعای ۲۶.
