نمیشود، بلکه دو همکار در یک اداره و دو مغازهدار مجاور در بازار نیز همسایه همدیگر محسوب میشوند. همچنین مجاور زمین زراعى، باغ، هتل، مسافرخانه و... نیز به نوعی، همسایه به شمار میآیند و حقوق و مسئولیتهایی بر عهده خواهند داشت.
۶. اخلاق همسایگی
با نظر به مفهوم شناسی واژه «اخلاق» میتوان مراد از «اخلاق همسایگی» را خُلقیات و رفتارهای پسندیده یا ناپسندی است که روابط همسایگان را در زندگی اجتماعی با یکدیگر سامان میدهد و به وضعیتی مطلوب هدایت میکند.
بر این اساس، اخلاق همسایگی یعنی «کاربرد اصول و الزامات خُلقی و رفتاری در تعاملات همسایگی» که کلیات این اصول و ارزشها در همه جوامع بشری مشترک است، اما در جزئیات تفاوتهایی دارد که تابع فرهنگ و آداب و رسوم هر جامعه است.
البته نباید این نکته از نظر دور بماند که امروزه در «اخلاق کاربردی» تنها خوب و بد اعمال ارادی مورد نظر است؛ بنابراین منظور از اخلاق همسایگی در جدیدترین مکاتب اخلاقی رایج، فقط مشخصکردن خوب و بد کارها در حوزه همسایگی است؛ مسائلی مانند اینکه کدام رفتار، خوب و کدام بد است؟ هرچند تفاوتی ندارد که این رفتارها به چه نیّتی صورت میپذیرد!
با این حال، واقعیت این است که اخلاق همسایگی در آموزههای قرآن و اهل بیت علیهم السلام فراتر از چنین برداشتی است؛ چرا که از منظر اسلامی، اخلاق همسایگی علاوه بر تعیین خوب و بد کارها در این حوزه، به نیّت فرد، تهذیب نفس و کمال باطنیِ همسایگان نیز توجّه خاص دارد و میکوشد با وضع قوانین و قواعد اخلاقی و توصیه و الزام به رعایت آنها، ظاهر و باطن افراد را توأمان ساماندهی کرده، آنان را به سرمنزل فضیلت، کمال و تقرّب الهی برساند.