تذکر و یادآوری عیوب و نواقص اخلاقی دیگران از وظایف دینی و از توصیه‏‏های پیشوایان معصوم علیهم السلام است که در حقیقت از مصادیق امر به معروف و نهی از منکر و خیرخواهی نسبت به دیگران محسوب می‏‏شود؛ چنان‏که امام صادق علیه السلام در حدیث مشهوری فرمودند:

أَحَبُ‏ إِخْوَانِی‏ إِلَی مَنْ أَهْدَى إِلَی عُیوبِی^۱.

بهترین دوستان نزد من کسانی هستند که عیوب و نواقص مرا به من هدیه دهند.

امام علی علیه السلام نیز فرموده‏‏اند:

مَن بَصَّرَك عَیبَكَ فَقَد نَصَحَكَ^۲.

کسی که عیب تو را به تو بنمایاند، برای تو خیرخواهی کرده است.

بدین ترتیب تذکّر ضعف‏‏ها و گوشزد کردن نارسایی‏‏های رفتاری همسایگان، از باب اهدای عیوب و خیرخواهی، عملی بایسته و کاری اخلاقی به قصد اصلاح امور است که کمترین فایده آن، رفع سوء تفاهم‏‏ها و ناراحتی‏‏های به وجود آمده در فضایی دوستانه است. شاید در ابتدا همسایگان از چنین خدمتی ناراحت و دل‏‏آزرده شوند، اما واقعیت آن است که یادآوری گفتارها و رفتارهای نادرست همسایگان، نوعی خدمت به آنهاست.

به این منظور بجاست که در مرحله نخست به همسایه مزاحم تذکر داده شود و در صورت بی‏‏حاصل بودن، در مرحله بعدی مدیر ساختمان و هیئت مدیره را در جریان واقعه قرار داد؛ زیرا گاه برخی از امور فقط توسط مدیر ساختمان و هیئت ‏‏مدیره قابل پیگیری است؛ زیرا آنان براساس قانون تملک آپارتمان‏ها مجاز هستند به

صبر و شکیبایی است. صبر به معنای «خودنگهداری و ثبات»^۱، یکی از سجایای اخلاقی و از صفات بازدارنده است که بدون آن، تداوم زندگی در کنار همسایگان ممکن نخواهد بود؛ زیرا زندگی در اجتماع، غالباً مشکلات و شرایط سختی به دنبال دارد و صبر و شکیبایی، پایداری در برابر این شرایط سخت و ناملایمات است.

بر همین اساس پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله شخصی را که از اذیّت همسایه‏‏اش شکایت کرده بود، به صبر در برابر آزار همسایه سفارش فرمود:

كُفَّ أَذَاكَ عَنْهُ وَاصْبِرْ لِأَذَاهُ^۲.

از اذیت او خودداری کن و در برابر آزارش شکیبایی نما!

بدین سبب است که در منابع اسلامی «شکیبایی در مقابل آزار همسایگان» از نشانه‏‏های انسان با‏‏ایمان و از ویژگی‏‏های همسایه خوب و حقیقتِ حُسن همسایگی معرفی شده است؛ چنان‏که حضرت امام علی علیه السلام با اشاره به همین موضوع فرمودند:

لَیسَ حُسْنُ الْجِوَارِ أَنْ تَكُفَّ أَذَاكَ عَنْ جَارِكَ بَلْ حُسْنُ الْجِوَارِ أَنْ تَحْتَمِلَ أَذَى جَارِكَ^۳.

حُسن همجواری و خوش ‏‏همسایگی این نیست که دست از آزار همسایه بازداری، بلکه حُسن همجواری آن است که اذیت همسایه‏‏ات را تحمل کنی!

ب. تذکر محترمانه

هرگاه صبر و شکیبایی در قبال گفتارهای نامطلوب، رفتارهای نابهنجار، کارهای ضد ارزش و بد اخلاقی‏ها و قانون شکنی‏های برخی همسایگان به نتیجه مثبت منتهی نشد، باید در مرحله بعد با اندیشه و حُسن تدبیر و در پیش گرفتن روشی معقول، از روی خیرخواهی به شخص مزاحم تذکّر داد.