در چنین فضایی، روابط اجتماعی میان اعضای خانواده، همسایگان و هم‏محله‏‏ای‏‏ها بسیار صمیمی، رودررو، مبتنی بر تعاون، مشارکت و همدلی بود؛ زیرا همسایگان یکدیگر را می‏‏شناختند و عموماً پیوندهای قومی، زبانی، مذهبی و فرهنگی، افراد را به هم پیوند می‏‏زد و ضریب اعتماد و امنیت اجتماعی، بسیار بالا بود، اما امروزه در بسیاری از موارد، جای آن اعتماد اجتماعی سنتی را اصل «بی‏‏تفاوتی مدنی» گرفته است.

بی‏‏تفاوتی نیز به افراد حکم می‏‏کند که به زندگی دیگر شهروندان کاری نداشته باشند و نسبت به زندگی و رفتاهای دیگران، نوعی بی‏‏توجهی از خود نشان دهند. به کمک این اصل، هزاران فرد ناهمگن به صورت مسالمت‏‏آمیز در کنار هم زندگی می‏‏کنند و به همین سبب روابط سنتی همسایگی نمی‏‏تواند با این اصل سازگار باشد؛ زیرا روابط چهره به چهره باعث آگاهی افراد از زندگی یکدیگر می‏‏گردد؛ بنابراین در دنیای امروز و با شرایط زندگی آپارتمانی، امکان شکل‏‏گیری روابط عمیق همسایگی به صورت عمومی و فراگیر، بسیار دشوار و در برخی موارد، ناممکن است.

البته لازم به ذکر است که مطالعات و پژوهش‏‏ها^۱ نشان می‏‏دهد که در مجتمع‏‏های متعارف (کوتاه مرتبه)، محیط مسکونی مطلوب‏‏تری نسبت به نمونه بلند مرتبه آن فراهم شده است؛ زیرا تراکم پایین، وجود محیط باز و فضای سبز در این آپارتمان‏‏ها فرصت و زمینه مناسبی را برای ارتباط همسایگان با یکدیگر فراهم می‏‏سازد.^۲

از آنچه گفته شد، معلوم می‏شود که به سبب تفاوت در کالبد و فضای ساختمان‏‏های آپارتمانیِ کوتا‏‏ه مرتبه و بلند مرتبه در شهرهای کوچک و بزرگ، رعایت اخلاق همسایگی در الگوی متعارف آپارتمان (کوتاه مرتبه) به مراتب، عملی‏‏تر از ساختمان‏‏های بلند مرتبه است. بدین ترتیب ممکن است برخی تکالیف و

به معنای یک فضای لوکس در نظر گرفته می‏‏شود. دیگر در یک مجتمع چندصد واحدی یا در یک برج نمی‏‏توان به همزیستی یا همسایگی سنّتی پرداخت یا دست‏‏کم برخی از بایسته‏‏های همسایه‏‏داری، زمینه تحقق نخواهد داشت.

بنابراین محدود شدن ارتباط همسایگان، حضور فرهنگ‏‏های مختلف و گروه‏‏های ناهمگن در یک فضای محدود، کمبود فضای پارکینگ، مزاحمت‏‏های صوتی، پرخاشگری کودکان و بی‏‏قیدی نوجوانان و جوانان، آشفتگی و از هم ‏‏پاشیدگی خانواده‏‏ها، نادیده ‏‏گرفتن سالمندان و بازی کودکان، از پیامدهای زندگی در ساختمان‏‏های کوتاه‏‏ مرتبه و بلند مرتبه است که هر روز بر تعداد و دامنه آنها افزوده می‏‏شود.

همچنین آپارتمان ‏‏نشینی و زندگی در بُرج‏‏ها تهدیدی بر بهداشت روانی افراد محسوب می‏‏شود؛ زیرا مسائلی چون ترس از ارتفاع، شلوغی محل سکونت، احساس ناامنی ناشی از زلزله و انفجارهای ناشی از نقص در تأسیسات ساختمان، شرایط تلخ و ناگواری را برای ساکنان به همراه می‏‏آورد که در برخی موارد، تغییر و اصلاح آن ناممکن به نظر می‏‏رسد.

افزون بر آن، در بیشتر ساختمان‏‏های یاد شده، اساساً روابط عمیق همسایگی مشاهده نمی‏‏شود؛ زیرا در آپارتمان ‏‏نشینی و جابه‏‏جایی‏‏های متعدد، افراد بیش از آن‏که همسایه یکدیگر باشند، به منزله مسافرانی هستند که برحسب اتفاق برای مدتی کوتاه در مجاورت یکدیگر قرار گرفته‏‏اند؛ لذا در این شرایط احساس تعلّق و پیوند عمیق و سایر ارزش‏‏های متعالی همسایگی به چشم نمی‏‏خورد.

در این نوع زندگی آپارتمانی، در بسیاری از موارد، حمایت عاطفی و اجتماعی، اعتماد و نوع ‏‏دوستی، هیچ جایگاهی ندارد. این در حالی است که در دوران پیش از صنعت و تکنولوژی، زمانی که مرسوم‏‏ترین نوع مسکن در جهان، خانه‏های شخصی و تک ‏‏واحدی بود، بیشتر افراد در خانه‏‏های ویلاییِ متشکل از اتاق‏های متعدد، حیاط بزرگ، فضای سبز، حوض و بسیاری امکانات دیگر زندگی می‏کردند.