درآمد

شهر نشینی و تغییر ساختارهای فضای شهری در دهه‏‏های اخیر با شتابی تند پیش می‏رود؛ به گونه‏‏ای که سرعت این اتفاق در کشورهای در حال توسعه بیشتر و ابعاد آن وسیع‏‏تر است. به اعتقاد برخی کارشناسان شهرسازی، شهر را می‏‏توان مشخص‏‏ترین پدیده انسانی به شمار آورد؛ زیرا برخلاف روستا که طبیعت، عامل پیدایش آن بوده، شهرها حاصل اراده بشر است؛ بنابراین شهر، بازتابی از فضا و زمان و انعکاسی از نظام‏‏های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است. با این رویکرد، شهر صرفاً یک محیط مادّی نیست، بلکه کانون روابط انسانی، اجتماعی و بستر ارتباطات و تعاملات اقتصادی است.^۱

حاصل آن‏که هر گونه تغییر و تحول در ساختار و سیمای شهرها شیوه زندگی متناسب با خود را به همراه می‏‏آورد و به طور طبیعی به دنبال آن، مشکلات و مسائل بسیاری در حوزه روابط انسانی و اخلاقی افراد رخ خواهد داد؛ زیرا بزرگی، تراکم و ناهمگونی، سه ویژگی اصلی شهر است که هرچه جمعیت بیشتر باشد، جدایی‏‏های فضایی برمبنای نژاد، قومیت و منزلت، بیشتر خواهد شد و جدایی فضایی در شهر نیز باعث سست شدن پیوندهای همسایگی و عاطفی می‏‏شود که جوامع روستایی از آن برخوردارند. همچنین به دنبال آن، آشنایی‏‏های صمیمی کم می‏‏شود و روابط همسایگی و تعامل اجتماعی افراد به شکلی زودگذر و توأم با گمنامی خواهد بود.